Anne babalar dikkat! Sinsice seyrediyor, ciddi tehlikelere yol açabiliyor

Gelişim için hayati öneme sahip olan tiroit hormonlarının, çocuklarda büyüme, kemik gelişimi, zekâ ve enerji üretimi üzerinde geniş etkileri bulunmaktadır. Özellikle otoimmün tiroit hastalıklarının ergenlik öncesi ve ergenlik dönemindeki çocuklarda artış gösterdiği belirtiliyor. Hastalığın çoğu zaman sessiz ilerleyebildiği ve belirtilerin stres, ergenlik ya da beslenme gibi faktörlere bağlanabildiği için erken tanı zor olabiliyor. Basit bir kan testi ile tiroit fonksiyonlarının mutlaka değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Tiroit hormonlarındaki yetersizlik tedavi edilmediğinde: büyüme ve gelişimde gerilik, dikkat eksikliği, kilo alımı ve depresyon gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bebeklik ve erken çocukluk döneminde fark edilmeyen durumlarda zeka gelişimi kalıcı olarak etkilenebilir. Ancak erken tanı konulan tiroit hastalıkları çoğu zaman kolaylıkla tedavi edilerek çocuğun gelişimi normale dönebilir.

1- Boy uzamasında yavaşlama — Tiroit bezinin yeterince çalışmaması, kemik gelişimini doğrudan etkiler. Bu nedenle boy uzamasında belirgin bir yavaşlama görülebilir. Aileler çoğu zaman bunun geç büyüme ya da genetik yapıya bağlanabileceğini düşünebilirler; ancak son 6 ay içinde boy artışında duraklama veya eğri büyüme, tiroit fonksiyonlarının değerlendirilmesi gerektiğini gösterir. Geciken tanılar kalıcı boy kısalığı riskini artırır.

2- Sürekli halsizlik ve uykuya meyilli olma — Hipotiroidi durumunda enerji üretimi azaldığından çocuk kendini sürekli yorgun ve isteksiz hissedebilir. Sabahları zor uyanabilir, okulda uykulu olabilir ve gün içinde aktivitelere olan ilgi düşebilir. Bu durum dinlenmeye rağmen geçmeyen bir tükenmişlik olarak kendini gösterebilir.

3- Uzun süreli kabızlık — Tiroit hormonu bağırsak hareketlerini düzenler. Bezin yetersiz çalışması halinde bağırsaklar da yavaşlar; bu durum lif alımı ve su tüketimiyle dengelenmiyorsa kabızlık olarak ortaya çıkabilir. Sık görülen bir beslenme hatasıyla karıştırılabilir; ancak tiroit değerlendirmesi bu noktada değerli bir ipucu sunar.

4- Dikkat eksikliği ve okul başarısında düşüş — Tiroit hormonları sinir sisteminin sağlıklı çalışmasına katkıda bulunur. Hormon dengesizliği olduğunda dikkat dağınıklığı, unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü gibi sorunlar ders başarısını etkileyebilir. Ani performans düşüşlerinde tiroit fonksiyon testleri yapılmalıdır.

5- Kilo alımı ve zayıflama — Metabolik hız tiroit bozuklukları tarafından belirlenir: hipotiroidide metabolizma yavaşlar ve kilo alımı kolaylaşabilir; hipertiroidide ise hızlanır ve kilo kaybı görülebilir. Bu tür ani kilo değişimleri çoğu zaman yanlış anlaşılır; ancak tiroit kaynaklı metabolik bozukluklar da önemli göstergelerdendir.

6- Üşüme, ciltte kuruluk ve saç dökülmesi — Tiroit hormonlarının yetersizliği vücut ısısını düşürür. Ellerde ve ayaklarda üşüme, ciltte kuruluk ve çatlama, saçlarda matlaşma-dökülme ile birlikte görülebilir. Tırnaklarda kırılma da sık rastlanan bir belirtidir ve tiroit bozukluğunun önemli ipuçlarındandır.