Milliyet’te Açıkladılar: Gizlilik İhlalleri ve Uygulama Tabanlı Takip Nasıl Tehlikeli Hale Geliyor

Bein Sports binasında silahlı baskın iddialarını konuşan ekipte, eşinin telefonunu dinlediğini öne süren Kemal S., bunun için bir uygulama kullandığını belirtmişti. Eşinin konuşmalarını dinlediğini ifade eden Kemal S., bu durumun kendisini ne kadar zor durumda bıraktığını ve koruması gerektiğini vurguluyordu. Ayrıca baskının iç yüzünde, yorumculuk yapan kişinin eşiyle ilgili paylaşımlarının benzer bir ifade ile ele alınması da dikkat çekmişti.

Bu olayda, oyuncak silahla kanal basma fikrinin ötesinde, özel yaşamın gizliliğinin ihlaline dair tartışmalar da yükseliyordu. Eşi için bile olsa kişinin iletişim kayıtlarını dinlemek suç mu olurdu?

Av. Doç. Dr. Cahit Suluk ve Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan, konunun hukuki ve güvenlik risklerini Milliyet.com.tr için ayrıntılı biçimde ele aldı. EKRAN KİLİDİ KRİTİK KURTARICI ifadesiyle başlayan değerlendirmeler, birinin telefonunu hacklemekten öte güvenli iletişim üzerinde durdu.

Demircan şu ana noktaları vurguladı: “Bazı uygulamalar yasal olarak sunulurken, bazıları illegal şekilde satılan ve tamamen görünmez olan sürümler olarak karşımıza çıkıyor. Ebeveyn takip programları, çoğu zaman uzaktan dinleme özelliğini barındırır ve bu durum, telefona yüklenen kullanıcıya ait neredeyse tüm özelliklerin kullanıma açılmasına yol açar. Ancak ikinci tip uygulamalar, varlıklarını bile kullanıcıdan saklar ve uzaktan mikrofon ya da kamera açma gibi yetkilere sahiptir.”

Bu tür tehditlerin önüne geçmenin en güvenli yolu, kilitlenmiş bir telefonla çalışmaya özen göstermek ve tanımadığınız kişilerle telefonları paylaşmamaktır. Telefon kilidinin güçlendirilmesi ve güçlü şifrelerle koruma, bu tehditleri önemli ölçüde azaltır.

KVKK ve kullanıcı hakları açısından bakıldığında, kimsenin özel yaşamına rızası olmadan müdahale edilmesi suç teşkil eder. Eşi bile olsa kişinin iletişim verilerini izinsiz kullanmak, mahkeme kararı veya yasal süreç olmadan mümkün değildir. Av. Doç. Dr. Suluk, kişisel verilerin korunması konusunda şu noktaları netleştiriyor: “İlgili kişinin rızası olmadan verilerin kullanılması, mahremiyeti ihlal eder. Ancak ihlalin hızı ve etkisi için şikâyet gereklidir; idari para cezaları ve zararın tazmini bu süreçte devreye girer.”

Uygulamaların üreticileri ve kullanıcılar için iki farklı durum söz konusudur: bazı uygulamalar yasal amaçlarla geliştirilir ve belirli sınırlar içinde kullanılır; fakat casusluk amacıyla tasarlanmış veya tamamen suistimal edilen sürümler suç kapsamına girer. Suluk’un ifadeleri, üreticinin niyetine göre cezaların değişebileceğini belirtir: “Casusluk amaçlı kullanılan bir uygulama üreticisi, doğrudan suç işlemiş sayılır.”

Hukuki süreçler kapsamında, özel hayatın korunması bireyin hakkıdır ve ihlallerin sonuçları hem idari para cezalarıyla hem de hürriyet bağlayıcı cezalarla sonuçlanabilir. Bu konudaki temel mesaj, kişisel verilerin yalnızca ilgili kişiye ait olduğudur ve bu hak ihlal edildiğinde gerekli şikâyet ve yasal süreçler başlatılmalıdır.