Musk ve Bezos, uzayda “gaz istasyonu” kurma yarışına girdi

60’lı yıllarda tepe noktasını gören uzay yarışı, şimdi iki şirket arasında yeniden can buluyor. Aslında yörüngede yakıt ikmali fikri o dönem teoride kalsa da bugün Musk ve Bezos’un şirketleriyle derin uzay stratejilerinin merkezinde yer alıyor.

Yakıtın roketlerdeki baskın rolü, uzay araştırmalarının en önemli zorluklarından biri olarak biliniyor. Dünya atmosferinden çıkarken harcanan yüksek miktarda yakıt, bu yaklaşımın temelini oluşturuyor. Örneğin Apollo programında kullanılan Saturn V roketinin yaklaşık 3 tonluk ağırlığının çoğu, yakıttan meydana geliyordu; bu da, daha az yakıtla fırlatma yapıp yörüngede depoları doldurarak daha büyük yükler taşıma ve maliyetleri düşürme fikrini güçlendiriyor.

Ancak işin teknik engelleri de var. Kriojenik yakıtlar, son derece düşük sıcaklıklarda saklandıklarında bile şaşırtıcı zorluklar çıkarıyor. Uzay boşluğunda bu sıvılar hızla ısınır ve buharlaşır; bu, depolama yerine soğutma sistemlerinin güvenilirliğini ön plana çıkarıyor. Blue Origin CEO’su Dave Lim, bu alanda önemli donanım ilerlemeleri kaydedildiğini söylese de uzmanlar, mikro yerçekiminde sıvı davranışlarının tahmin edilmesinin zor olduğuna vurgu yapıyorlar.

SpaceX, 2024’te Starship içinde sıvı transferi testleri gerçekleştirdi. Şirketin arzusu, NASA’nın Artemis Ay programı kapsamında yörüngede bir Starship’i yakıt deposu olarak kullanmak. Bu görev için 10 ila 40 arasında tanker uçuşunun gerekli olabileceği öngörülüyor. Blue Origin ise daha farklı bir yaklaşım benimsiyor: Yeni dev roketi New Glenn ile yörüngeye çıkarılacak taşıyıcı, yakıtı Ay yörüngesine taşıyarak orada bir iniş aracını besleyecek.

İki yaklaşım da umut verici görünse de, sektörün deneyimli isimleri zamanında gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda temkinli. Yine de Musk ve Bezos, uzay yolculuğunu “gaz istasyonu” mantığıyla dönüştürme kararlılığını sürdürüyor. Musk, 2017’de Mars’a gidişin bu sayede mümkün olacağını söylemiş; bugün ise 2026’da Mars’a bir Starship göndermenin “küçük bir ihtimal” olduğunu ifade ediyor.