Mehmet Toner: Kanserde erken teşhis ve tedaviye yönelik mikroakışkanlar teknolojisiyle Mustafa Ödülü

İslam dünyasının en prestijli bilim ödüllerinden biri olan Mustafa Ödülü, bu yıl kanserle ilgili çalışmalarıyla Türk bilim insanı Prof. Dr. Mehmet Toner tarafından temsil edildi. Tören, İslam Bilim ve Teknoloji Vakfı tarafından 2 yılda bir verilen ödülün 2024 yılında Tahran’da düzenlenen töreninde sahiplerini buldu.

Vahdet Salonunda gerçekleştirilen törende, İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hüseyin Afşin ile çok sayıda bilim insanı, yabancı diplomat ve İİT üst düzey yöneticileri hazır bulundu. Ödül töreninde 3 bilim insanı bu prestijli ödüle layık görüldü; ancak konuşmacıların da vurguladığı üzere bu üçlünün arasındaki yankı, Toner’in çalışmalarıyla daha belirginleşti.

Mustafa Bilim ve Teknoloji Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Salihi, törende yaptığı açıklamada 5.248 bilim insanı arasından seçilen 3 kişiden söz ederek, terciğin bu ölçekte bir rekabetten çıktığını belirtti.

Prof. Dr. Mehmet Toner, Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi olarak mikroakışkanlar teorisi alanındaki çalışmalarıyla ödüle değer görüldü. Tören esnasında Toner, ödülün mühendislik ve klinik-uygulamalı boyutlarının kanser tedavisiyle kurduğu bağı ifade etti. Geliştirdiği cihazlar, milyarlarca kan hücresi arasından kanser hücrelerini bozulmadan ayırabiliyor ve böylece kanserin erken teşhisi ile tedaviye yanıtın izlenmesinde kritik rol oynuyor.

Onun öne çıkan teknolojileri arasında CTC-Chip ve ardından gelen CTC-iChip bulunuyor; bu cihazlar kan hücreleri arasından kanser hücrelerini bozulmadan ayırmayı başarıyor. Ayrıca Cluster-Chip ile kan dolaşımında kümeler halinde bulunan tümör hücre grupları tespit edilebiliyor.

Ödülü alan diğer iki bilim insanı ise Perovskite güneş hücreleri çalışmasıyla Hindistanlı Muhammed Khaja Nazeeruddin ve yapay zeka algoritmaları alanındaki çalışmalarıyla İranlı bilim insanı Vahab Mirrokni oldu. Törene Türkiye, İran ve Hindistan’dan müzik grupları da eşlik etti.