Güneş Yeni Aktivite Dalgasına Giriyor: 2008-2025 Verileriyle Uzay Havasında Değişim

Güneş’in aktivite göstergelerinde yıllar içinde süregelen artış, 2008 sonrasındaki verilerle netleşmeye başladı. 2008 yılında enerji kaynağının uzun sürecek bir uykuya girdiği yönünde düşünceler yayılsa da yeni çalışmalar bu öngörüyü değiştirdi. The Astrophysical Journal Letters’ta yayımlanan bulgular, güneşin temel göstergelerinin son yıllarda istikrarlı biçimde güçlendiğini gösteriyor. NASA’daki Jamie Jasinski ise güneşin düşük aktiviteye dönmesi yönündeki beklentinin şaşırtıcı biçimde bozulduğunu ve “Güneş yavaşça uyanıyor” ifadesini paylaşıyor.

Güneş’in yaklaşık 11 yıllık döngüsü, lekelerin çoğalması ve azalmasıyla kendini gösteriyor. Her 22 yılda bir manyetik alanın tam anlamıyla tersine dönmesi kuramı da bulunmaktadır; ancak tarihte bu kurala uymayan uzun sakinlik dönemleri kayda geçmiştir. 1980’lerden itibaren elde edilen veriler dudak uçuklatan bir durgunluğa işaret ederken, 2008 sonrası analizler bu tabloyu değiştirerek Güneş rüzgarı ve manyetik alan değerlerinde artışları ortaya koydu.

2008 ile 2025 arasındaki ölçümlerde güneş rüzgarı hızı %6, yoğunluk %26, sıcaklık %29 ve termal basınç %45 yükseldi. Bu bulgular, yaklaşık iki decades süren zayıflama döneminin sona erdiğini ve Güneş’in yeniden güç kazandığını gösteriyor.

DÜNYA İÇİN NE ANLAM TAŞIYOR? Güneş’in artan aktivitesi, gezegenler için doğrudan etkiler doğuruyor. Güçlü radyasyon patlamaları ve plazma dalgaları, koruyucu manyetik alanları sıkıştırabilir ve bu da uydular, elektrik şebekeleri ve iletişim altyapıları için uzay havası eventlerini tetikleyebilir. Ayrıca gelecekteki uzay görevlerinde astronotlar ile araçların güvenliği ve sağlığı açısından önemli riskler oluşabilir.

Araştırmacılar, Güneş’in bu uzun soluklu aktivite artışının ne zaman normale döneceğini net olarak öngöremiyorlar. Ancak 16 yıl süren bu artış, tipik 11 yıllık döngülerin ötesine geçmiş gibi görünüyor ve Güneş’in nadir görülen genişletilmiş bir aktivite evresine girmiş olabileceği değerlendiriliyor. Takip ve gözlem, değişimin yıllar içindeki seyrini anlamak için kritik olacak.