Göbeklitepe’den Sefertepe’ye: Sayburç ve Karahantepeyle Belirginleşen Yeni Buluntular

Şanlıurfa’da beşinci yılını kutlayan Bilgilendirme Toplantısı, bölgenin zengin arkeolojik mirasını bir kez daha gündeme getirdi. Konuşmalar, Göbeklitepe’den Karahantepe’ye, Sayburç’tan Sefertepe’ye uzanan geniş coğrafyada insanlığın inanç, ritüel ve sosyal örgütlenme alanlarında beklenmedik düzeyde ileri bir bilinç geliştirdiğini ortaya koydu. Toplantıda paylaşılan yeni buluntular ilk kez sergilendi.

Bakan Mehmet Nuri Ersoy, Göbeklitepe’deki D Yapısı’nın duvarı içine, olası bir adak olarak yerleştirilmiş olan insan heykelinin, neolitik dönemin heykele duyduğu estetik ve ifade gücünün önemli bir örneği olduğunu belirtti. Bu heykel, dönemin sanatsal üretimini ve anıtsal niteliklerini somutlaştırıyor.

Ağzı dikili heykel olarak adlandırılan buluntu, Sayburç’ta yüz ifadeleriyle ölü bir bireyi çağrıştırmasıyla dikkat çekiyor. Bakan Ersoy, bu eser üzerinden tarih öncesi insanların ölümle kurduğu ilişkileri, gömüt ve kafatası uygulamalarıyla birlikte ölümü nasıl kavradıklarını farklı açılardan inceleme imkanı bulduğumuzu ifade etti.

Sefertepe kazılarında yeni bulgular ise 2025 çalışmaları kapsamında iki adet düzeltilmiş blok taş üzerinde iki insan yüzü kabartması olarak ortaya çıktı. Yüksek ve alçak kabartma teknikleriyle işlenen bu yüzler, Göbeklitepe, Karahantepe ve Sayburç’taki kabartmalardan farklı bir üslup sergiliyor. Ayrıca Sefertepe’de bu yıl çift yüzlü insan motifiyle bezenmiş bir boncuk da bulundu. Siyah serpantin malzemeden üretilen boncuğun ortasında delik bulunması, iki tarafında Göbeklitepe ve Karahantepe’de görülen ifade biçimlerine paralel iki farklı insan yüzünün işlendiğini gösteriyor.