Gençlerde Hipertansiyon ve Korunma Yöntemleri

1- Obezite

Modern yaşamın getirdiği sedanter yaşam tarzı ve hızlı hazır gıda tüketiminin artması, gençler arasında obezitenin hızla yaygınlaşmasına neden oluyor. Obezitenin yol açtığı sağlık sorunlarının başında ise hipertansiyon geliyor. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Turfan, bu konuda önemli bilgiler paylaşıyor: “Aşırı vücut ağırlığı, kalbin daha fazla kan pompalamasına ve damarların gerginliğinin artmasına sebep olur. Bu durum ise kan basıncının yükselmesine neden olur. Yapılan araştırmalar, vücut kitle indeksinde her 1 birimlik artışın, hipertansiyon riskini yaklaşık %7 oranında artırdığını göstermektedir.”

Nasıl önlem almalı? Sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek ve düzenli egzersiz yapmak, Vücut Kitle İndeksinizi 18.5–24.9 aralığında tutmaya özen göstererek bu riski azaltabilirsiniz.

2- Aşırı tuz tüketimi

Sodyum, halk arasında bilinen adıyla tuz, damarların kasılmasına neden olarak tansiyonu yükseltir. Özellikle fast food gıdalarda bolca bulunan tuz, gençler arasında hipertansiyonun artışında önemli bir faktör olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, yüksek tuz alımını sınırlamak oldukça önemlidir.

Nasıl önlem almalı? Dünya Sağlık Örgütü, günlük tuz tüketimini 5 gramla sınırlandırmayı öneriyor. Yemekleri tuz yerine baharat, limon veya sarımsak gibi doğal aroma vericilerle tatlandırabilirsiniz. Ayrıca, paketli ve fast food ürünlerinden uzak durmak, tuz tüketimini azaltmak adına faydalı olacaktır.

3- Hareketsiz Bir Yaşam

Gençlerin büyük bir kısmı, boş vakitlerini cep telefonu ve tablet karşısında geçirerek fiziksel aktiviteden uzak duruyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, gençlerin %80’den fazlası yeterince hareket etmiyor. Bu durum, damar sağlığını olumsuz etkileyerek kan basıncının yükselmesine yol açar. Düzenli egzersiz yapmak, bu riskleri azaltmak için en etkili yöntemlerden biridir.

Nasıl önlem almalı? Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapmak, riskleri yaklaşık %30 oranında azaltır. Günlük olarak en az 30 dakika yürüyüş veya kardiyo egzersizi alışkanlığı edinmek, sağlıklı bir yaşam için temel adımdır.

4- Sigara ve Alkol Kullanımı

Sigara, damarların daralmasına ve damar içi hasarlara neden olarak hipertansiyonu tetikler. Sigara içen gençlerde hipertansiyon riski, içmeyenlere göre yaklaşık %20 daha yüksektir. Ayrıca, düzenli alkol tüketiminin de kan basıncını yükselttiği bilinmektedir. Haftada 100 gramdan fazla alkol almak, hipertansiyon riskini %40 oranında artırabilir.

Nasıl önlem almalı? Sigara kullanıyorsanız, en kısa zamanda bırakmak en doğru adım olacaktır. Alkol tüketimini ise sınırlandırmak ve mümkünse tamamen bırakmak, sağlığınız açısından faydalı olacaktır.

5- Uyku Bozuklukları

Günümüzde, gençler arasında teknoloji bağımlılığı, stres ve fazla kilo gibi faktörler uykusuzluk ve uyku apnesi gibi uyku bozukluklarına yol açmaktadır. Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Turfan, bu konuda önemli uyarılarda bulunuyor: “Uyku sorunları, gece boyunca oksijen düşüklüğüne neden olur ve bu durum hipertansiyonu tetikler. Özellikle uykusuzluk ve uyku apnesi, gençlerde hipertansiyon yaşını erkene çekebilir.”

Nasıl önlem almalı? Uyku kalitenize dikkat edin. Horlama veya solunum duraklaması gibi sorunlarınız varsa, mutlaka uzman bir hekime danışın.

6- Kahve ve Enerji İçecekleri

Enerji içecekleri ve kahve, gençler arasında oldukça popülerdir. Ancak içeriklerinde bulunan kafein, aşırı alındığında nabzı ve tansiyonu hızla yükseltebilir. Örneğin, 400 mg üzeri kafein (yaklaşık 4 fincan kahve) tüketimi, tansiyonda ani artışlara neden olabilir. Ayrıca, enerji içecekleri de yaklaşık dört fincan kahve seviyesinde kafein içerir.

Nasıl önlem almalı? Günlük kahve tüketimini 2-3 fincanda sınırlandırın ve enerji içeceklerinden uzak durun.

7- Stres ve Anksiyete

Günümüzde gençlerin yoğun stres altında olması, hipertansiyonu tetikleyen önemli faktörler arasında yer alıyor. Stres hormonları damarların büzülmesine neden olarak kan basıncını artırır. Yapılan araştırmalar, kronik stres yaşayan bireylerde hipertansiyon riskinin iki katına çıkabildiğini gösteriyor.

Nasıl önlem almalı? Meditasyon, yoga veya derin nefes egzersizleri gibi gevşeme tekniklerini uygulayarak stres seviyenizi kontrol altında tutabilirsiniz. Ayrıca yeni hobiler edinmek, stres yönetiminde faydalı olacaktır.

8- Bazı Böbrek Hastalıkları

Böbrek hastalıkları, vücutta sodyum ve sıvı dengesini bozabilir ve bu durum kan basıncının yükselmesine yol açar. Yapılan çalışmalar, genç hipertansiyon hastalarının yaklaşık %15-20’sinde böbrek problemi olduğunu ortaya koymuştur. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolleri ve böbrek fonksiyonlarının takip edilmesi önemlidir.

Nasıl önlem almalı? Kan ve idrar tahlilleri ile böbrek sağlığınızı düzenli olarak kontrol ettirin ve yaşam tarzı değişiklikleriyle koruyucu önlemler alın.