Yumurta Piyasasında Fiyat Artışlarının Sassız Analizi ve Tüketici Uyarıları

Son dönemde uygulanmış olan ihracat kısıtlamaları (fon kesintisi) sonrası 30’lu koli yumurta fiyatları 90-100 TL bandına gerilemişti. Ancak 24 Temmuz’da uygulanan 1,5 dolar fon kesintisinin kaldırılması piyasayı yeniden hareketlendirdi ve fiyatlar yükselişe geçti. Eylül itibarıyla etiketler önceki seviyelerden yeniden güncellendi ve 30’lu (L) yumurtaların fiyatı 180 TL’ye yükseldi; bazı yerlerde ise 200 TL gibi rakamlar da görüldü. Etiketlerdeki bu değişim dikkat çekici bir işaret olarak değerlendiriliyor.

Fiyat artışının temel nedeni nedir? Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, artışın okul açılışıyla paralel olarak yükseldiğini belirtiyor: “Çocukların beslenme çantalarına konulacak protein ihtiyacı nedeniyle talep artışı ortaya çıktı. Bu durum, bazı satıcıların fırsatçı davranarak fiyatları yükseltmesine yol açtı.” Ürünle ilgili şikayetlerin artması durumunda Ticaret Bakanlığı bünyesindeki Haksız Fiyat Artışı Değerlendirme Kurulu’na başvurulması öneriliyor.

Kontrol etmek için tüketici uyarıları kullanıcılar, temel gıda ürünleri için fiyat kontrollerini yapmak amacıyla marketfiyati.org.tr uygulamasını kullanmalı ve alışverişe çıkmadan önce fiyatları karşılaştırmalıdır. Zincir marketlerin bazen referans fiyat oluşturabildiği biliniyor. Bu durum nedeniyle Rekabet Kurumu tarafından geçmişte bazı zincir marketler ve bir sıvıyağ firmasına milyonlarca TL tutarında idari para cezası uygulanmıştır. Çıkarılan ders, tüketicinin kolektif hareket etmiş olması halinde etkili sonuçlar elde edilmesidir.

Tüketici hakları ve piyasa dengesi Rekabet Kurumu ve Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu, tüketicinin temel gıda ve ihtiyaç ürünlerinde gereksiz ya da haksız yüksek fiyat artırımlarını izliyor. Birlikte hareket etmek ve hızlı şikayette bulunmak tüketicinin savunmasında kilit rol oynuyor. Piyasa koşulları göz önüne alındığında, talep artışının fiyatları tetiklediği değerlendirilmektedir: Okulların açılmasıyla yaklaşık 10 milyon öğrencinin beslenme çantasına yumurta konulması bu durumu net bir şekilde açıklıyor.

Fiyat değişimlerinin izlenmesi geçtiğimiz dönemde 100 TL seviyelerinden başlayan 30’lu yumurtalar önce 125-135 TL, ardından 150 TL’ye yükselmişti. Şu anda bazı satış noktalarında 170-180 TL ve bazı yerlerde 200 TL gibi rakamlar görülebilir. Tüketici olarak, alışverişlerinizde fiyat değişimini yakından takip edin ve gerekli gördüğünüzde yetkililere başvurun.