W20’nin On Yıllık Yolculuğu: Türkiye Dönem Başkanlığı ve Kadınların Ekonomik Güçlenmesi

G20’nin açılım grubu olarak kadınların ekonomik güçlenmesini hedefleyen Women 20 (W20), 2015 yılında Türkiye’nin ev sahipliğinde kuruldu ve bu yıl onuncu yılını kutluyor. 6 Eylül 2015’te yapılan resmi lansmanla başlayan süreçte, W20’nin kuruluş vizyonu ve öncelikleri netleşirken, Türkiye’nin dönem başkanlığını üstlenen sivil toplum örgütleri birlikte hareket ederek çalışmalarını sürdürdü.

Kuruluşun ardından, G20 Dönem Başkanlığı Yönlendirme Komitesi’nin resmi göreviyle W20’nin planlama, yürütme ve hayata geçirme sorumluluğu Türkiye’ye verildi. Bu çerçevede üç ana sivil toplum kuruluşu—Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD) ve Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM)—güçlerini birleştirerek W20’nin yol haritasını belirledi. İlk adımlar, bu birliktelik içinde atıldı ve W20’nin kadının ekonomik olarak güçlenmesi yönündeki misyonunu somutlaştırdı. İlk zirve ve lansmanda, IMF Başkanı Christine Lagarde, ITC Başkanı Arancha González ve UN Women Başkan Yardımcısı Lakshmi Puri gibi lider kadınlar İstanbul’da bir araya gelerek bu yeni açılım grubunun küresel etkisini vurguladılar.

2. Görev ve çalışma alanları W20’nin temel amacı, kadınların ekonomik olarak güçlenmesi için çok yönlü savunuculuk temalarını belirlemek, yıl boyunca bu konular üzerinde çalışmak ve elde edilen sonuçları G20 Liderler Zirvesi’ne tavsiye şeklinde sunmaktır. Çalışma grupları, Kadın Girişimciliği ve Finansal Kapsayıcılık, Tarım, İklim Adaleti ve Çevre, Kadına Yönelik Şiddet, Bakım Ekonomisi, Afet Yönetimi, Dijitalleşme ve Yapay Zeka gibi başlıklar etrafında şekillenir. Dönem başkanı ülkenin liderliğinde, G20 ülkelerinden çok sayıda uzman delegenin uzun ve ayrıntılı istişareleri sonucunda hazırlanan W20 deklarasyonu, her yıl liderlere sunulur ve önceki kazanımları temel alarak küresel kadın politikalarının yönünü belirler.

3. İlkler dönemi: 2015 Türkiye Dönem Başkanlığı Türkiye’nin 2015 yılında başlattığı süreç, bu alandaki kuruluşların öncü rolünü pekiştirdi ve Brisbane hedefi doğrultusunda işgücüne katılımı artırmaya odaklanan uzun vadeli taahhütler için uygulanabilir bir çerçeve oluşturdu. 2015 W20 Deklarasyonu ilk kez yayımlandı ve kadın mülteciler ile karşılaşılan sorunlar da özel bir oturumda lider eşlerinin katılımıyla gündeme alındı. Bu dönemde gerçekleştirilen adımlar, sonraki yıllarda da W20’nin odak noktalarını belirlemede etkili oldu.

4. On yılda öne çıkan başarılar W20’nin temel hedeflerinden biri olan kadınların işgücüne katılımını artırma çabaları, 2025 Brisbane hedefiyle uyumlu ilerleme kaydetti. ILO’nun 2024 Raporuna göre, G20 ülkelerinde kadınların işgücüne katılımındaki fark yaklaşık %19 oranında azaldı ve 100 milyon çalışan kadın hedefi hayata geçirildi. Üç ana kuruluş olan KAGİDER, TİKAD ve KADEM’in demokratik ve koordineli çalışmaları, Türkiye’nin küresel görünürlüğünü güçlendirdi ve uluslararası platformlarda etkili iş birliği alanları yarattı. Akademide kadın temsiliyetinin artışı, YÖK verilerine göre %47’ye yükselen kadın akademisyen oranı ile teyit edildi; yükseköğretime erişimde kadın öğrenci oranı ise %53 olarak kaydedildi.

5. Geleceğe bakış W20’nin önümüzdeki yıllarda da kadınların elde ettiği kazanımları kutlamaya ve eşitlik hedefine doğru ilerlemeye devam edeceğini öngörüyoruz. W20: On yıl, tek misyon ifadesiyle değişime öncülük eden kadınlar için çalışmayı sürdürecek, “eşitlik sağlanana kadar mücadele ve iş birliğiyle yol alınacaktır.”