Türkiye’de Gümrük Müdürlükleri ve Dış Ticaret Faaliyetleri

Türkiye’de Gümrük Müdürlükleri ve Dış Ticaretin Güncel Durumu

Türkiye genelinde 160 faal gümrük müdürlüğü, yasa dışı geçişlerin engellenmesi ve ülke güvenliğinin sağlanması amacıyla yoğun çalışmalar yürütürken, aynı zamanda ticaretin kesintisiz ve düzenli bir şekilde devam etmesi için de önemli görevler üstlenmektedir. Bu kapsamda kara, hava ve deniz sınır kapılarındaki gümrük noktalarında ihracat ve ithalat işlemleri etkin bir biçimde gerçekleştirilmektedir.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, yılın ilk beş ayında toplam ihracat tutarı 110 milyar doların üzerine çıkmış ve bu işlemler 137 farklı gümrük müdürlüğü tarafından yönetilmiştir. Bu dönemde en fazla dış satım, 12,3 milyar dolar ile İstanbul’daki Muratbey Gümrük Müdürlüğü üzerinden gerçekleştirilmiştir.

İzmir’deki Aliağa Gümrük Müdürlüğü 9,4 milyar dolar, Kocaeli’deki Derince Gümrük Müdürlüğü ise 8,4 milyar dolar ihracat ile listenin önemli isimleri olmuştur. Ayrıca, İstanbul Havalimanı Gümrük Müdürlüğü 7,6 milyar dolar ve İstanbul’daki Erenköy Gümrük Müdürlüğü 6,6 milyar dolar tutarında dış satım işlemi gerçekleştirmiştir.

Yüksek Dolar Değerleriyle İhracatta Öne Çıkan Müdürlükler

Türkiye’nin en büyük liman ve havaalanı gümrükleri arasında yer alan Mersin Gümrük Müdürlüğü 5,6 milyar dolar, Bursa’daki Gemlik Gümrük Müdürlüğü ise 5,3 milyar dolarlık ihracat ile dikkat çekmektedir. Bu gümrükler, toplam ihracatın yaklaşık %50’sini oluşturan 55,2 milyar dolar tutarında dış satımı mümkün kılmıştır.

Söz konusu dönemde toplam ihracatın yarısından fazlasını karşılayan bu 7 gümrük müdürlüğü, Türkiye’nin dış ticaretteki önemli aktörleri olarak öne çıkmaktadır. İstanbul’daki Ambarlı Gümrük Müdürlüğü 4,7 milyar dolar, İzmit’teki Gümrük Müdürlüğü ise 4,32 milyar dolar ile listenin üst sıralarında yer almaktadır. Ayrıca, Kocaeli’ndeki Dilovası Gümrük Müdürlüğü de 4,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirerek önemli bir konumda bulunmaktadır.

Bölgesel Dağılım ve Genel Değerlendirme

İhracat faaliyetlerinde Marmara ve Ege bölgelerindeki iller öne çıkmaktadır. En fazla ihracat yapan 10 gümrük müdürlüğü, toplamda 68,6 milyar dolarlık dış satım hacmiyle Türkiye ihracatının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu veriler, bölgesel ve sektörsel gelişmelerin yanı sıra, gümrüklerin ticaretin sürdürülebilirliği açısından oynadığı kritik rolü de göstermektedir.