Türkiye Ekonomisi 2025 Üçüncü Çeyrekte Büyüme Dinamikleri ve Sektörel Gelişmeler

Türkiye ekonomisi 2025’in Temmuz–Eylül döneminde yıllık bazda büyümeye devam etti. TÜİK’in açıkladığı verilere göre, GSYH üç aylık dönemde öncekine göre %1.1 artış gösterdi. Geçmiş döneme bakıldığında 2024’ün üçüncü çeyreğinde %2.8 ve 2025’in ikinci çeyreğinde %4.8 büyüme kaydedildi. Üçüncü çeyrekte en hızlı büyüyen sektör inşaat olurken tarım alanında düşüş kaydedildi. Harcama tarafı güç kazandı Üretim yöntemine göre hesaplanan cari fiyatlarla GSYH, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %41.6 artışla 17 trilyon 424 milyar 718 milyon TL düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde GSYH’nin dolar karşılığı ise yaklaşık 432 milyar 880 milyon olarak kaydedildi. Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları %4.8 artarken, devletin nihai tüketim harcamalarında %0.8’lik bir yükseliş gözlendi. Gayri sabit sermaye oluşumu ise %11.7 artış gösterdi. Mal ve hizmet ihracatı yıllık bazda %0.7 daralırken ithalat %4.3 oranında yükseldi.

İşgücü ödemelerinin artışı dikkat çekici seviyelerdeildi Bu dönemde çalışanlara yapılan ücret ödemleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %41.1 oranında arttı. Net işletme artığı/karma gelirdeki yükseliş ise %43.5 olarak açıklandı. Gayrisafi Katma Değer içindeki işgücü ödemelerinin payı önceki çeyreğe göre bir miktar gerileyerek %35 düzeyinde kaydedildi; geçen yılın üçüncü çeyreğinde bu pay yaklaşık %25 seviyesindeydi.

İnşaattan güç alan büyüme Faaliyetler incelendiğinde 2025 üçüncü çeyrekte zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaat %13.9, finans ve sigorta faaliyetleri %10.8, bilgi ve iletişim %10.1 oranlarında artış gösterdi. Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar %9.6 artışla öne çıktı; diğer hizmet faaliyetleri %7.1, sanayi %6.5, ticaret/ulaştırma/konaklama ve yiyecek hizmetleri %6.3, mesleki/idari/destek hizmetleri %4.4, gayrimenkul %4.2, kamu yönetimi/eğitim/insan sağlığı ve sosyal hizmetler %2.1 yükseldi. Tarım sektörü ise %12.7 daraldı.

Yatırımlar büyümeyi itiyor Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyümenin ana itici gücünün %8’e ulaşan yatırımlar olduğunu belirterek yılın bütünü için OVP hedefleriyle uyumlu bir gelişme beklediklerini ifade etti. Üretimdeki güçlü görünüm ve verimlilik artışlarının dengelenme sürecine katkıda bulunduğunu da sözlerine ekledi. Enflasyonla mücadelede kararlı duruşun sürmesiyle büyümenin devam edebileceğini belirtti ve bütçe disiplini ile yapısal reformların bu çerçevede uygulanmaya devam edeceğini vurguladı.

Yeniden yapılandırılan büyüme tablosu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 üçüncü çeyrek için yaptığı değerlendirmede siyasi istikrar ve öngörülebilir politikaların 21 çeyrektir kesintisiz büyümeyi desteklediğini söyledi. Üçüncü çeyrek itibarıyla dolar cinsinden yıllıklandırılmış GSYH 1.538 trilyon düzeyine ulaştı ve kişi başı milli gelir yaklaşık 17 bin dolar olarak belirtildi.