Türkiye-ABD Görüşmesi: Stratejik Başlıklar ve Bölgesel Etkiler

Bugün Beyaz Saray’da gerçekleşecek görüşmede, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere yeni bir yön kazandırabilecek konular ele alınacak. Şu ana kadar belirgin olan ana başlıklar; savunma sanayii ve havacılık iş birlikleri, Suriye’nin geleceği ve SDG’nin konumu, Filistin-İsrail çatışması, Doğu Akdeniz’deki dengeler, Rusya-Ukrayna çatışmasıyla ilgili olası çözüm süreci ve Heybeliada Ruhban Okulu meselesidir.

İki liderin, Türkiye’nin dış politika sahnesindeki artan etkisini dikkate alarak, küresel ve bölgesel güvenlik mimarisindeki rolünü güçlendirme amacı taşıyan bir gündem üzerinde uzlaşması bekleniyor. Özellikle 7 ana başlık üzerinden konu başlıklarının masaya yatırılması öngörülüyor.

• SDG ve Suriye – Şam rejiminin toprak bütünlüğünün korunması hedefiyle birlikte Suriye Demokratik Güçleri’nin kuzeydoğu bölgelerindeki varlığı ve entegrasyon süreci öncelikli konular arasına alınacak. ABD’nin SDG bölgelerindeki askeri varlığı ve 10 Mart’ta imzalanan anlaşmanın uygulanması için verilen süre gibi hususlar da tartışılacak. Erdoğan, Suriye’nin toprak bütünlüğünü koruma yönündeki kararlı duruşunu yineleyecek.
• Havacılık ve Savunmada İş Birliği – Türkiye, F-35 programına yeniden katılım için savunma sanayii şirketleriyle iş birliğini derinleştirmek istiyor. Türkiye’nin ortak üretim tecrübesi ve mevcut parçaların üretim hacmi, yeniden programa dahil edilmesi durumunda on milyarlarca dolarlık bir finansal hareketliliğe işaret ediyor.
• F-35 Dosyası – Türkiye, JSF projesine 2002’de katılan uluslararası ortaklardan biri olarak sürece dahil olurken S-400 savunma sistemi nedeniyle programdan çıkarılmıştı. Türkiye’nin toplam 40 uçaklık hedefi ve “kullanım yok” yaklaşımıyla krizi aşmayı amaçlayan yeni bir formül üzerinde durulduğu belirtiliyor.
• İsrail – Gazze ve Filistin – Gazze’deki operasyonlar ve bölgesel istikrar konuları masada olacak. Türkiye, 1967 sınırları temelinde bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını desteklerken, ABD tarafı İsrail’e destek konusunda görüşlerini sürdürüyor.
• Rusya – Ukrayna Savaşı – Diplomatik süreçler, İstanbul görüşmeleri ve bölgedeki barış çabaları masanın odak noktaları arasında. Türkiye’nin çatışmanın çözümüne yönelik aktif rolü vurgulanacak.
• Doğu Akdeniz – Bölgedeki dengeler ve Libya ile Kıbrıs konuları, GKRY ile ikili savunma iş birliği yol haritaları ve hava savunma sistemleri tedarikleri gibi konular gündemde olacak. Ankara’nın ABD ile bölgedeki stratejik uyuşmazlıkları ele alınacak.
• Heybeliada Ruhban Okulu – Patrik Bartholomeos’un ziyaretinin ardından Ruhban Okulu meselesi yeniden masaya gelebilir; bu konu taraflar için hassas bir gündem olarak öne çıkıyor.

Görüşmenin, iki ülkenin karşılıklı güven ve iş birliğini pekiştirmek amacıyla geniş bir yelpazede konulara odaklanacağı destekleniyor. Pek çok başlıkta uzlaşma sağlanması halinde, bölgesel güvenlik mimarisinde yeni bir denge oluşabilir.