SAT-1 Serotipi için Aşı Geliştirme ve Uygulama Süreci: Aşı Üretimi, Dağıtımı ve Sahadaki Uygulama Verileri

AA muhabirinin değerlendirmesine göre, şap hastalığının SAT-1 serotipiyle ilgili çalışmalar hız kesmeden sürdürülüyor. Hastalığın ilk tespitinden bu yana sahaya sevk edilen aşılar uygulanmaya devam ediyor; şimdiye kadar yaklaşık 13 milyon 500 doz sahaya ulaşmış durumda. Ayrıca 1 milyon 300 bin dolum daha planlanıyor ve böylece toplamda yaklaşık 15 milyon doz SAT-1 içeren aşı sahaya sürülmüş olacak. Yıl sonuna kadar yaklaşık 10 milyon doz daha üretim hedefleniyor.

Ağtürk, hastalık sürecine dair sahadan alınan duyumların ilgili kurumlar ve tarım il ve ilçe müdürlüklerinin numunelerinin izole edilmesiyle değerlendirildiğini açıkladı. Bu kapsamda, hücre laboratuvarında önce tohum virüsü üretiliyor, ardından laboratuvar ortamında virüsün çoğalması için hücre üretimi yapılıyor. Önce çalışma grubu virüsü üretilip inaktive ediliyor; yaklaşık 3 tonluk virüs, 200 litreye düşürülerek stoklama tanklarında 4 derecede muhafaza ediliyor ve aşı şişeleyip sahaya sürülüyor.

Mevcut aşılar koruma sağlıyorsa uygulamaya devam ediliyor; koruma değeri düşmeye başlıyorsa yeni serotipe yönelik aşı üretim çalışmaları sürdürülüyor ve sahaya sürülüyor. “Virüsün tek tedavisi aşıdır.”

Ciftçiler için hastalıktan hayvanları korumanın en önemli yolunun aşı olduğuna dikkat çekiliyor. Ağtürk, sahada hastalık görüldüğünde öncelikle aşı yapılması gerektiğini vurguluyor ve orta ve yoğun sosyal medya dezenformasyonuna karşı doğru bilgiyi paylaşıyor: aşı dışı tedavi yöntemlerinin güvenli olmadığını ve virüsle mücadelede tek korunma yolunun aşı olduğunu ifade ediyor.

Bir hayvan yeni alındığında en az 15 gün mevcut hayvanlarla beraber tutulmamasının, hastalıkla mücadelede kritik olduğuna işaret eden Ağtürk, hastalık vakalarında hasta ve sağlam hayvanların hemen ayrılması gerektiğini belirtti. Ayrıca güvenlik tedbirleri konusunda yetkililerden bilgi alınmasının önemini vurguladı.

Sahaya sevk edilen aşıların yaklaşık %85-90’ının uygulandığını anlatan Ağtürk, sahada aşıya yoğun talebin olduğuna dikkat çekti. Üretilen aşıların talep doğrultusunda başka ülkelere de gönderildiğini belirten Ağtürk, Azerbaycan’a 2021’den beri ihracat yapıldığını ve geçen yıl 10 milyon 815 bin doz aşı ihracatı kayda geçirdiğini ifade etti. Şu an için başka talep olmadığını sözlerine ekledi.