Rize’de Boyalı Çay Tartışması ve Denetimlerin Gündemdeki Yeri

Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan, Türkiye’de pek çok işletmede boyalı çay kullanıldığına dair önemli bir iddia ortaya koydu. Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri, bu açıklamanın ardından çok sayıda işletmeden örnekler aldı ve gıda güvenliği açısından kapsamlı denetimlerin sürdüğünü bildirdi.

Arslan, çay atıklarının granül hâle getirilerek boya katıldığı ve bu karışımların poşet çay olarak satıldığı yönünde şaşırtıcı iddialarda bulundu. Ayrıca bu yöntemlerin su katma olarak tabir edilen maliyetli bir haksız kazanca yol açtığını ve zincir kafeler ile marketlerde bu ürünlerin yaygın olarak görüldüğünü dile getirdi.

“SU KAT SAT” YÖNTEMİYLE GİRDİĞİ BİR KARAR DIŞI KAZANÇ Söz konusu

Arslan’a göre restoranların yaklaşık %60-70’inde boyalı çay kullanılıyor ve bu pay, Türkiye’nin yıllık kuru çay tüketiminin yaklaşık üçte birine denk gelen 240 bin tonluk hacimde kendini göstermekle kalmıyor; damak tadı üzerinde de etkili oluyor. Boyalı çayın damakta bıraktığı izler ve raflarda fark edilmesi güç olan görünümü nedeniyle denetimlerin eksik kalabildiğini ifade etti.

Çay atıklarının işlenerek boya katılmasının özellikle poşet ve demlik çaylarda sıkça görüldüğünü belirten Arslan, kaliteli Rize çayının değeri ile boyalı çayın karşılaştırmasını yaparken, maliyet farkının da önemli bir etken olduğuna dikkat çekti. Bir kilo kaliteli çaydan elde edilebilecek bardak sayısı ile boyalı çaydan elde edilebilecek bardak sayısı arasındaki farkın büyüklüğü, bu ürünlerin ticari tercihlerde neden baskın hale geldiğini açıklıyor.

Boyalı Çayın Sağlık ve Üreticiye Etkileri

Arslan, boyalı çayın insan sağlığı üzerinde taşıdığı risklere vurgu yaptı ve çiftçiler için ekonomik kayıpların kapısını aralayan bu uygulamanın özellikle üretim zincirinde güven sorunlarına yol açtığını savundu. Rize içindeki fabrikalar dışında bazı yerleşimlerde paketleme noktalarının kurulduğunu ve bu süreçlerin “nerede üretildiği belli olmayan” çayların ortaya çıkmasına zemin hazırladığını söyledi. Sosyal medya üzerinden çeşitli çay markalarına yönelik paylaşımlar yaparak, fabrikaların konumlarını öğrenmeye çalıştıklarını ancak bu bilgilerin çoğunlukla ticari sır olarak saklandığını belirtti.

Sonuç olarak Arslan, boyalı çay kullanımının sadece üretici ve cephedeki ticari aktörler için değil, tüketici sağlığı için de ciddi bir risk oluşturduğunu ve sektörde adil rekabeti bozduğunu ifade etti.