Miyopi: Belirtiler, Risk Faktörleri ve Erken Önleme Yöntemleri

Miyopi, gözün ön-arka eksende normalden uzun olması veya kornea kırma gücünün fazla olmasından kaynaklanan bir görme bozukluğudur. Bu durum, görüntünün retinanın önüne düşmesine yol açar; sonuç olarak uzak mesafeler bulanık görülürken, yakını net görülebilir. Özellikle okul çağında fark edilen miyopi, günümüzde şehir yaşamının etkileriyle daha erken yaşlarda başlayıp hızla ilerleyebilmektedir. En belirgin belirtisi uzağı net görememe olan bu durumla birlikte şu belirtiler de görülebilir: Sınıfta tahtayı görememe, gözlerini kısarak bakma, sık göz kırpma, yakından ekrana bakma ve gözlerde sulanma; baş ağrısı da eşlik edebilir.

Erken başlayan miyopinin hızıyla ilişkili olarak, görme bozukluğu fark edildiği anda tedavi edilmezse ilerleme eğilimi sürer ve yılda yaklaşık 0.50 ile 1.00 derece artış görülebilir. Yüksek miyopi, ileriki yaşlarda retina yırtıkları ve makula hastalıkları gibi ciddi sorunlara kapı aralayabilir.

Kapalı ortamda fazla vakit geçirmenin riskleri yüzünden çocuklarda televizyon, telefon ve tablet gibi cihazların kapalı alanlarda uzun süre kullanımı, miyopi gelişimini ve ilerlemesini tetikleyebilir. En önemli nedenler arasında;

• Genetik faktörler
• Uzun süreli ekran kullanımı (telefon, tablet, bilgisayar)
• Kapalı ortamlarda uzun vakit geçirmek
• Yetersiz gün ışığı

Her gün en az 2 saat açık havada bulunmak artırılan koruyucu etkisinden dolayı önemli bir adımdır. Güneş ışığı, dopamin salınımını destekleyerek göz küresinin aşırı büyümesini baskılar.

Ekran süresinin sınırlandırılması da dikkat edilmesi gereken bir başka noktadır. Özellikle 6 yaş altındaki çocuklarda ekran süresi sınırlanmalı; okul çağında olanlarda ise günlük 1–2 saatten fazla tutulmamalıdır. Ayrıca her 20 dakikalık yakına odaklanmanın ardından 20 saniye boyunca 6 metre uzağa bakmak, göz sağlığı için faydalıdır.

Düşük doz atropin damla tedavisi—%0.01 atropin ile uygulanan bu yöntem—miyopinin ilerlemesini yavaşlatmada etkili bir seçenektir ve mutlaka bir göz doktoru gözetiminde uygulanmalıdır.

Özel tasarım miyopi gözlük camları ise geleneksel camlara ek olarak, periferik retinal odak kaymaları oluşturarak göz küresinin aşırı uzamasını engellemeye çalışır. Bu camlar, miyopinin ilerlemesini %50–60 oranında azaltabildiklerini gösteren bilimsel verilerle desteklenmektedir.

Miyopi kontrolünde kontakt lensler de bazı çocuklarda tercih edilebilir. Özellikle hızlı ilerleyen vakalarda uzman gözlük kullanmakta zorlananlar için özel tasarım kontakt lensler ve gece takılıp sabah çıkarılan ortokeratoloji lensleri seçenekler arasındadır.