MEB Destekli Ücretsiz Kaynaklar ve Yardımcı Kitap Uygulamaları: Veliler ve Okullar Arasındaki Fiyat/Denge Dengesi

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), öğrencilere ders kitaplarını ücretsiz sunarken; sınavlara hazırlanmak için alternatif materyallerin de bazı durumlarda talep edildiğini görüyoruz. Okullarda, müfredat dışı ek kaynakların ihtiyaç haline geldiği durumlar yine de karşılanmaya çalışılıyor. Kaynak türüne ve yayınevine göre ücretlendirme değişkenlik gösteriyor; bazı okullarda birkaç kitap için birkaç yüz liradan bahsedilirken, bazı durumlarda velilerden 4-5 bin TL seviyesinde ücretler istenebiliyor. Kitap setlerinin bazı okullarda 25 bin TL’ye kadar ulaşabildiği örnekler de mevcut.

İl ve şehir bazında uygulamalar farklılık gösterdiğinden, bazı okullar yalnızca kitap adını paylaşırken bu kitaplar online platformlar veya kırtasiyeler aracılığıyla temin edilebiliyor. Başka okullar ise belirli kırtasiyelerle anlaşma yapmış durumda ve sadece o kırtasiyenin isimleriyle yönlendirme yapıyor. Biz de okulların yönlendirdiği kırtasiyelerden fiyat bilgisini topladık ve kitap paketlerinin yaklaşık 3.000–10.000 TL civarında değiştiğini öğrendik. Bölgeler arası farklılaşmalar da görülüyor; bazı şehirlerde aynı bölgedeki kırtasiyeler ortaokul ve ilkokul kitaplarını ayrı ayrı satıyor.

Yardımcı kaynaklar konusunda yapılan uyarmalar MEB, yardımcı kaynakların kullanımına ilişkin bir dönemde yayımladığı genelgede, “Ücretsiz dağıtımı yapılan kaynaklar dışındaki materyallerin okullarda kullanılmaması ve velilere maddi yük oluşturacak bu tür uygulamalardan kaçınılması” gerektiğini belirtmişti. Bakanlık, il genelinde yönlendirme, reklam ve tanıtım organizasyonlarının planlanmaması için tedbirler alınması gerektiğini ifade etmişti. Tekin ayrıca, sınavlarda yalnızca müfredat ve ders kitabı üzerinden soru sorulacağını vurgulayarak, yardımcı kaynakların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylanmadığını teyit etti.

Veliler arasında tepkiler sürüyor Sosyal medyada da yardımcı kaynakların zorunlu olduğuna dair şikayetler yankı buluyor. Bazı veliler, lise ve üniversite sınavları için bu kaynakları şart gören uygulamaya destek verirken, bazıları maliyetlerin çok yüksek olduğundan yakınıyor. Örneğin bir veli, 18.000 TL’lik ek kaynak masrafı ödemek zorunda kaldığını belirtiyor; bazı durumlarda ders başına ücretler ve çocuk sayısına göre toplam maliyetler giderek artabiliyor. 11. sınıf için 4.500 TL gibi ek bir maliyet de söz konusu olabiliyor ve bazı aileler üç çocuğu için yaklaşık 20.000 TL kadar kaynak kitabı ve deneme maliyetiyle karşılaşıyor.

Çözüm önerileri ve görüşler Veli-Der Genel Başkanı Ömer Yılmaz, sınav odaklı bir eğitim sistemi nedeniyle ailelerin ek materyale ihtiyaç duyduğunu belirtirken, devletin sağladığı kitapların içerik baskısını güncellemesi ve yardımcı kaynakların denetlenebilir, suistimale kapalı hale getirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Bu süreçte velilere de söz hakkı verilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca MEB’in yayımladığı ücretsiz materyallerin (ders kitapları, EBA içerikleri ve MEBİ platformundaki içerikler) eğitim başarısını desteklediğini ifade etmek gerekiyor: EBA’da 3.190 ders, 3.523 kitap ve 78.321 içerik yer alıyor; MEBİ platformunda ise bin 584 video, 1.293 konu özeti ve 80.083 soru mevcut.