Konya Ovası’nda kuraklık alarmı yükseliyor, baraj doluluk oranları kritik seviyeye düşüyor. Su kaynakları ve tarım için endişe artıyor.
Türkiye’nin tahıl ambarı olarak bilinen ve tarımsal üretimin merkezi konumundaki Konya Ovası, son dönemde yaşanan aşırı kuraklık nedeniyle ciddi su kaynakları sorunlarıyla karşı karşıya kalmıştır. Özellikle içme suyu ve tarımsal sulama açısından hayati öneme sahip barajların doluluk oranları alarm seviyelerine ulaşmış ve gündemi meşgul etmeye başlamıştır. Bu durum, bölgedeki su güvenliği açısından önemli bir uyarı niteliği taşımaktadır.
Konya’ya içme ve kullanma suyu sağlayan en önemli barajlardan biri olan Altınapa Barajında, 2023 yılının mayıs ayında ölçülen su miktarı yaklaşık 27 milyon metreküp iken, 2025 yılının 15 Mayıs günü yapılan ölçümler sonucu bu miktarın yalnızca 5,7 milyon metreküpe gerilediği gözlemlenmiştir. Bu dramatik azalma, bölgedeki su kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından ciddi endişeleri beraberinde getirmiştir.
Konya Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fetullah Arık, kuraklığın devam etmesi halinde yer altı su kaynaklarına geri dönüşün kaçınılmaz olabileceğine dikkat çekiyor. “Altınapa Barajı’nın normalde 15-20 milyon metreküplük emniyetli hacimde olması gerekirken,” diyen Prof. Arık, “geçtiğimiz kış mevsiminde yaşanan düşük yağışlar nedeniyle bu hacim 4 milyon metreküpe kadar geriledi. Nisan ayındaki yağışlar kısmi bir artış sağlasa da, şu an için durumu yeterli görmüyoruz. Yağışların devam etmesi veya barajın beslenmesinin sağlanması gerekir. Aksi takdirde, yer altı sularına yönelmek durumunda kalacağız ve içme suyu kuyuları tekrar devreye alınacak” şeklinde uyardı.
Konya Ovası’nın, son 15 yıl içerisindeki en kurak kışını geçirdiği bilgiler arasında yer alıyor. Prof. Dr. Arık, “Ekim ve Nisan aylarını kapsayan tarım yılı verilerine göre, 15 yıllık periyot içerisinde en düşük yağış seviyesini yaşadık,” diyerek ekliyor: “Genel olarak yıllık yağış ortalaması 382 milimetre civarında olup, geçen yıl bu rakam 300 milimetreye kadar düştü. Bu düşüş, büyük ölçüde kış aylarında gerçekleşti. Eğer önümüzdeki aylarda, özellikle Mayıs, Eylül, Ekim ve Kasım aylarında beklenen yağışlar normal seviyelerde olmazsa, uzun yıllar ortalamasının altında kalabiliriz.”
Prof. Dr. Arık, “Konya’nın yıllık su ihtiyacı en az 100 milyon metreküptür,” diyerek, bu miktarın zaman zaman aşılmış olduğunu vurguluyor. “Barajlar ve yer altı kaynakları bu ihtiyacı karşılamada temel unsurlardır. Ancak, gerek mavi tünel projeleriyle suyun getirilmesi gerekse yer altı suyu üretim kuyularındaki yoğun su kullanımı, bu açığın kısmen kapanmasına yardımcı olabilir. Yine de vatandaşlarımızın suyu tasarruflu kullanması büyük önem taşıyor. Özellikle yaz aylarında, Mayıs ve Haziran aylarında beklenen yağışlar gerçekleşmezse, su sıkıntısı yaşanabilir. Bu nedenle, herkesin suyu bilinçli kullanması gerekiyor.”