Euclid Verileriyle Evrenin Sıcak Döneminin Sonuna Doğru: Soğuyan Kozmik Isı Haritası

Euclid teleskobu, evrenin en büyük 3D haritasını çıkarmakla görevli bir proje olarak, derin uzaydan elde ettiği yeni verilerle bilim insanlarına geniş bir tablo sundu. Uluslararası 175 kişilik ekip, artık parlak bir kozmos dönemiyle vedalaştığımızı, soğuyan ve yeni yıldız doğumunun yavaşladığı bir kozmik çağa adım attığımızı belirledi.

Optik gözlemler ile Herschel’in kızılötesi ölçümlerini bir araya getiren araştırmacılar, şimdiye kadarki en ayrıntılı kozmik ısı haritasını tasarladı. Bu harita, galaksilerin yıldız üretim hızının milyarlarca yıl önce zirveye ulaştığını ve şu anda giderek azaldığını gösteriyor. Kanada’daki British Columbia Üniversitesi’nden kozmolog Douglas Scott, “Evren artık giderek daha soğuk ve cansız hale gelecek” sözleriyle süreci özetledi.

Evrenin daha da soğuması hakkında elde edilen bulgular, galaktik tozun sıcaklığının yıldız oluşumunu doğrudan etkilediğini ortaya koyuyor. Daha sıcak galaksilerde yeni yıldızlar doğarken, daha soğuk olanlarda bu süreç yavaşlıyor veya durma noktasına geliyor. Bilim insanları, yaklaşık 10 milyar yıl önce ortalama 35 Kelvin olan toz sıcaklığının yalnızca 10 Kelvin düşerek günümüzde 25 Kelvin’e indiğini belirledi. Bu ufak değişimin bile yıldız üretim hızında belirgin bir azalmaya işaret ettiği vurgulanıyor.

Bu değişimlerin Dünya üzerinde hissedilmesi için muazzam bir zaman dilimi gerekirken, Euclid’in sunduğu veri seti kozmik tarihimizin gidişatını anlamamız açısından hayati öneme sahip. Baş yazarlı çalışma Ryley Hill, “Euclid sayesinde elimizde artık tartışmaya gerek bırakmayacak kadar geniş bir veri kümesi var” diyerek projenin gücünü çarpıcı bir şekilde ifade ediyor.

Gözlenen bu evrensel yıldız üretim döneminin sonuna yaklaşıldığı fikri, karanlık enerji ve karanlık madde konularında da yeni soruları gündeme getiriyor. Belki de mevcut modelleri kökten değiştirecek yeni bir tabloyla karşı karşıyayız. Ancak kesin olan şu ki, yıldızlar sönmeye yüz tutsa da insanlık bu evreni anlama sürecini sürdürmeye ve yeni keşifler yapmaya devam edecek.