Erdoğan’ın Azerbaycan Zirvesi Değerlendirmesi ve Bölgesel Gündem Analizi

Görüş meclisimizde yaptığı konuşmada, Azerbaycan’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi’nin ardından elde edilen sonuçlar üzerinde duruldu. Zirvenin, Nahçıvan Antlaşması’nın 16. yıl dönümünü kutladığımız bir dönemde kurumsal yapının güçlenmesi ve küresel arenada Türk dünyasının görünürlüğünün artması açısından önemli bir dönemeç olduğuna vurgu yapıldı. İçerikte savunma sanayinden enerjiye, bağlantısallık konularından kritik minerallere kadar geniş bir iş birliği perspektifi ele alındı ve “Türk Devletleri Teşkilatı Plus” adını taşıyan yeni bir formatın benimsenmesi kararlaştırıldı. Bu süreçte Gazze, Suriye ve Güney Kafkasya’daki istikrar amacıyla ortak yaklaşımlar bildiride yer aldı ve dışişleri bakanlarının bölgesel ve küresel gelişmeleri sık sık ele almak için talimat verilmesi değerlendirildi.

İlham veren ziyaretler ve ortaklıklar bağlamında Türkmenistan’ın zirveyle birlikte Türk Akademisi ile Türk Kültürü ve Mirası Vakfı’na gözlemci üye olarak kabulü, aile meclisimizin birlikteliğini pekiştiren bir adım olarak gösterildi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin teşkilattaki konumu ve 2022’den itibaren artan temaslar da önemsense de, 2023-2024 döneminde bölgesel dayanışmanın güçlendirilmesi hedefi öne çıktı. Uzun vadeli vizyon üzerinden bakıldığında, dünyanın çeşitli aktörleriyle iş birliğinin derinleştirilmesi ve küresel düzeyde etkinliğin artırılması hedefi vurgulandı.

Gündeme dair önemli başlıklar arasında savunma ve güvenlik alanında daha ileri adımların, istihbaratla sınır güvenliğinden siber alana kadar çok boyutlu iş birliğinin güçlendirilmesi gerektiğine işaret edildi. Ayrıca, Gazze’ye insani yardımların kesintisiz ulaşımı ve bölgenin altyapısının yeniden inşası için yoğun diplomasi trafiğinin sürdürülmesi gerektiği belirtildi. Şarm El-Şeyh’teki müzakerelerin sonuçları merakla beklenirken, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ile istihbarat ve güvenlik konularında koordinasyonun artması öngörüldü.

Halkla ilişkiler açısından: Meclisin açılış resepsiyonundaki katılım ve fotoğraf tartışmalarına değinilirken, birlik ve beraberliğin teşvik edildiği bir tablo ortaya kondu. Aile Meclisi’nin 12. zirvesinin, tüm dost ve kardeş ülkeler için hayırlı olması dileğini paylaşıldı. Çocuklar ve aile yapısının korunması için adımların artırılması gerektiği vurgulanırken, 11. Yargı Paketi’nin ceza caydırıcılığını güçlendirecek düzenlemeler içerdiği, ayrıca suça sürüklenen çocukların korunmasına yönelik yeni tedbirlerin üzerinde çalışıldığı aktarıldı.

Ekonomi ve uluslararası ilişkiler konusunda ise enflasyon geçici dalgalanmalara rağmen ekonomi için uzun vadeli hedeflerden sapmama kararlılığının sürdüğü ifade edildi. Türkiye’nin savunma sanayiinde iş birliği ile F-35 konusunun ele alındığı ve CAATSA yaptırımlarının kaldırılması yönündeki umutların paylaşılması dikkat çekti. Halk Bankası konusundaki görüşmelerde olumlu gelişmeler kaydedildiği ve sürecin olumlu yönde ilerlediği belirtildi.

Son olarak, Gazze konusunda tüm ihtimallerin göz önünde bulundurulduğu ve ateşkes ile insani durumun iyileştirilmesi için kararlı adımların atıldığı ifade edildi. Suriye konusunda ise istikrarlı bir yaklaşımın sürdürülmesi, toprak bütünlüğünün korunması ve bölgesel istikrar için iş birliğinin önceliklendirilmesi gerektiği üzerinde duruldu.