Ekim Ayı Dış Ticaret Verileri: GTS ve Özel Ticaret Sistemi Karşılaştırmalı Görünüm

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı’nın iş birliğiyle açıklanan ekim ayı geçici dış Ticaret verileri şu şekilde öne çıkıyor: Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre %2 artışla 23 milyar 941 milyon dolar olurken, ithalat %7,2 artışla 31 milyar 521 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Dış ticaret açığı ise ekimde %27,6 artışla 7 milyar 580 milyon dolar olarak kayda geçti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise Ekim 2024’te %79,8 iken, bu yılki ayda %76 olarak belirlendi.

Ocak-Ekim dönemi için dış ticaret açığı %13,3 arttı Bu dönemde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre %3,9 artışla 224 milyar 469 milyon dolar, ithalat ise %6,1 yükselişle 299 milyar 152 milyon dolar oldu. Ocak-Ekim’de dış ticaret açığı %13,3 artışla 74 milyar 683 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Ocak-Ekim 2024 döneminde %76,6 iken bu yılın aynı döneminde %75’e geriledi.

Enerji ve altın hariç dış ticaret Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat ekimde %3,8 artışla 22 milyar 25 milyon dolardan 22 milyar 826 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %5,2 artışla 22 milyar 684 milyon dolardan 23 milyar 865 milyon dolara yükseldi. Bu kalemler için dış ticaret açığı ise ekimde 1 milyar 10 milyon dolar olarak görüldü. Dış ticaret hacmi %4,5 artışla 46 milyar 721 milyon dolar oldu; enerji ve altın hariç ihracatın ithalatını karşılama oranı %95,8 olarak kayda geçti.

Ekim’de imalat sanayisinin ihracattaki payı İhracatta ekimde imalat sanayisinin payı %94,4 olurken, tarım, ormancılık ve balıkçılık %3,3, madencilik ve taş ocakçılığı %1,6 pay aldı. Bu yılın Ocak-Ekim döneminde de imalat sanayisinin payı %94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık %3,3, madencilik ve taş ocakçılığı %1,6 olarak gerçekleşti. Geniş ekonomik gruplar açısından ithalatta ara mallarının payı %68,3, sermaye mallarının payı %16, tüketim mallarının payı ise %15,5 olarak hesaplandı. Ayrıca yılın 10 ayındaki ithalatta ara mallarının payı %68,9, sermaye mallarının payı %14,6 ve tüketim mallarının payı %16,2 olarak kaydedildi.

Ülkeler bazında baskınlaşmalar Ekim ayında ihracatta ilk sırayı Almanya alırken, bunu Birleşik Krallık, ABD, Irak ve İtalya izledi. Bu beş ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın %30,1’ini oluşturdu. Ocak-Ekim döneminde ise ilk sıradaki ülke Almanya oldu; ardından Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Irak takip etti ve ilk 5 ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın %29,7’sine karşılık geldi. İthalatta ekimde Çin ilk sırada yer alırken, onu Rusya, Almanya, İsviçre ve ABD izledi; ilk 5 ülkeden yapılan ithalat toplam ithalattan %43,9’unu oluşturdu. Ocak-Ekim döneminde ise Çin, Rusya, Almanya, ABD ve İtalya ilk beşte yer aldı ve ilk 5 ülkeden yapılan ithalat toplam ithalattan %42,9’a karşılık geldi.

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride ekimde ihracat bir önceki aya göre %1,7 ve ithalat %4,8 artış gösterdi. Takvim etkilerinden arındırılmış seride ise ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla ihracat %2 ve ithalat %7,2 artış kaydetti. ISIC Rev.4’e göre imalat sanayisi ürünlerinin payı ekimde toplam ihracatta %94,4; yüksek teknoloji ürünlerinin payı ise %3,4 olarak belirlendi. Ocak-Ekim’de bu paylar sırasıyla %94,5 ve %3,6 olarak kayda geçti. İmalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı ekimde %84,4, yüksek teknoloji ürünlerinin payı ise %12,7 olarak hesaplandı; Ocak-Ekim’de ise bu paylar %81,8 ve %11,5 olarak kaydedildi.

Özel Ticaret Sistemi verileri Özel Ticaret Sistemi’ne göre ekimde ihracat geçen yılın aynı ayına göre %2,7 artışla 22 milyar dolar oldu; ithalat ise %9,5 artışla 29 milyar 959 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ekim ayında dış ticaret açığı %34,4 artışla 5 milyar 921 milyon dolardan 7 milyar 959 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise Ekim 2024’te %78,4 iken bu yılın aynı ayında %73,4’e geriledi. Özel Ticaret Sistemi’nde Ocak-Ekim dönemi ihracatı %4,2 artışla 203 milyar 993 milyon dolar; ithalat ise %6,9 yükselişle 280 milyar 748 milyon dolar olarak kayda geçti. Dış ticaret açığı Ocak-Ekim’de %14,9 artışla 66 milyar 775 milyon dolardan 76 milyar 755 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %74,6’dan %72,7’ye geriledi.