Burdur-Denizli Arasında Uzun Süredir Sürdürülen Fosil Keşifleri: Zürafa ve Varansa Dair Yeni Bulgular

Kayaca Mahallesi’ndeki tarım arazisinde 2022 yılında başlayan kazı çalışmaları, Denizli Müzesi Müdürlüğü öncülüğünde ve Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet İhsan Aytek’in bilimsel danışmanlığında sürüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle yürütülen bu çalışmalar, farklı üniversitelerden bilim insanlarının katılımıyla paleontoloji dünyasına önemli veriler sunuyor.

Toprak altından çıkarılan fosiller laboratuvar ortamında tek tek inceleniyor. Bu yıl 18 gün süren kazılarda, yaklaşık 7 ila 9 milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilen hayvanlara ait fosillere ulaşıldı. “FİLLERE AİT FOSİLLER DE ÇIKMAYA BAŞLADI” ifadesiyle birlikte Aytek, bölgede şimdiye kadar zürafa, fil, gergedan, at, boynuzlugiller, sırtlan, kedigiller, kuş, sürüngen ve karınca yiyen türlere ait fosillerin bulunduğunu belirtti.

Kazıların üçüncü yılını tamamladıklarını hatırlatan Aytek, “Çalışmalarda yaklaşık 600 tanımlanabilir fosil çıkardık. Bu yıl en çok zürafa buluntusu ile karşılaştık. İki farklı tür zürafamız var ki bu da bölgede hem ağaçlık hem de açık alanların varlığına işaret eder. Bu sene önceki senelerde olduğu gibi bol miktarda gergedan, at ve boynuzlu hayvan fosilleri bulduk. Fillere ait fosiller de çıkmaya başladı. Yeni buluntular ile alanda bulduğumuz toplam net tür sayısı 27’ye çıktı. Kuşlar üzerinde yapacağımız çalışma sonrası bu sayı daha da artacak.” dedi.

Kuş fosillerinin bulunmasının da ayrıca önemli taşıdığına dikkat çeken Aytek, şunları kaydetti: “Kuş kemikleri yapıları gereği kolay fosilleşmeyen kemiklerdir. Önceki yıllarda da bulunan kuş fosillerine bu yıl yeni örnekler eklendi. Bu da alandaki fosil korunma durumunun iyi olduğunu gösteren önemli bir bulgudur. Önceki yıllardaki çalışmalarda iki farklı kuş türü tespit edilmişken, bu yılki buluntular üzerinde yapılan ilk gözlemler alanda daha önce bilinmeyen bir veya iki türün daha varlığına işaret etmektedir. Bu da türlerin tespiti için gerçekleştireceğimiz sistematik çalışmalarda bize önemli bir avantaj sağlayacaktır.”

Bu sezon kazılarda sürüngen cinsi varanusa ait diş fosili de bulundu. Aytek bunun Türkiye’de daha önce sadece bir yerde bilindiğini ve orası da sistemli kazıların yürütülmediğini belirterek, bizim buluntumuzun bu hayvana ve yaşam alanına dair önemli bilgiler sunacağını ifade etti.

Aytek ayrıca 2024 yılında başlatılan suyla eleme çalışmalarının bu yıl da sürdüğünü ve küçük faunal ile botanik kalıntılarla alanın tarihlendirilmesine katkı sağlandığını belirtti.