Blackout Challenge: Gençleri Tehdit eden bayılma oyununun riskleri ve alınan önlemler

Çiğdem Yılmaz / Haber Merkezi tarafından kaleme alınan analiz, çocuklar arasında hızla yayılan ve “bayılma-bayıltma akımı” olarak adlandırılan Blackout Challenge (bayılma oyunu) tehlikesine dikkat çekiyor. Özellikle 12–15 yaş arasındaki gençlerin birbirlerini nefessiz bırakarak bilinçlerini kaybetmeye sürüklediği bu oyun, “eğlence” maskesiyle ölümcül sonuçlara yol açabilir. Son dönemde Esenyurt’ta kaydedilen video görüntüleri, çocukların bu oyunu deneyimlediklerini ve kayıt altına aldıklarını gösteriyor.

Ailelerden dava uyarısı, bu oyunun yeni bir dalga olarak bütün dünyada yankı uyandırdığını ortaya koyuyor. ABD’de 88 okulda yapılan bir anket, ergenlerin %9’unun bu oyunu denediğini gösterdi. 1995–2007 yıllarında boğulma ve benzeri fiillere bağlı 82 ölüm raporlandı; mağdurların çoğu 11–16 yaş aralığındaki erkeklerdi. İngiltere’de 12 yaşındaki Sebastian’ın hayatını kaybetmesi, aileleri ve gençleri alarma geçirdi; daha önce Isaac Kenevan (13), Archie Battersbee (12), Julian Sweeney (14) ve Maia Walsh (13) gibi vakaların da benzer şekilde gündeme geldiği belirtiliyor. Bu yıl Şubat ayında aileler, TikTok ve ByteDance’e karşı Delaware Eyaleti’nde haksız ölüm davası açtı.

BLACKOUT CHALLENGE NEDİR? “Passout Challenge”, “Boğulma Oyunu” ya da “Bayılma Oyunu” olarak bilinen bu eğilim, yıllardır varlığını sürdürüyor. Tıp uzmanları, bayılma ve beyin hasarı dahil olmak üzere nöbetler ve ölüme yol açabileceği konusunda uyarıyor. Oyuna katılanlar, bir süreliğine nefeslerini kesmek için başka bir kişinin yardımı veya kendi kendine boğazlarına baskı uygulayan malzemeler kullanıyor; bu süreç, beyne oksijen akışını keserek giderek artan bir tehlike oluşturuyor. Genellikle çocuklar bu oyuna yöneliyor ve sonuçlar çoğu zaman ölümle sonuçlanıyor.

Uzmanlar: Soruşturmalardan dersler çıkarılmalı

İlk değerlendirme ve kimlik arayışı Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Klinik Psikoloğu Ayşe Topak, bu tür akımların hem fizyolojik hem de psikolojik riskler barındırdığını belirtiyor: “Bayıltma oyunları riskin normalleşmesini ve hatta ödüllendirilmesini tetikler. Ergenler, sosyal medyada görünürlük kazanma amacıyla bu tür akımlara katılırken, grup aitliği ve popülerlik gibi kimlik illüüsleri yaşarlar. Oyun sonrası kısa meydan okuma, panik atak ve travmatik stres belirtileri görülebilir.”

Bedel kalıcı olabilir Ergennin risk alma ve sınırlarını zorlama eğilimi doğal olsa da, güvenli alternatiflerle yönlendirme gerekir: spor, yaratıcı etkinlikler ve takım oyunları bu ihtiyaca yanıt sunabilir. Medya okuryazarlığı da önemli; toplumsal farkındalığın artırılması için okullar ve yerel yönetimler bilgilendirme kampanyaları yürütmelidir. Ebeveynler ise çocuklarıyla açık konuşarak neden-sonuç ilişkisini anlatmalı.

Erken uyarı sistemi Topak şu öneriyi paylaşıyor: “Sınıflarda akımların sonuçlarına dair bilgiler verilmeli, öğrencilerin merakını giderecek güvenli açıklamalar yapılmalı; dışlanma ve zorbalık belirtileri izlenmeli ve ailelerle iş birliği içinde erken uyarı sistemi kurmak hayati fayda sağlar.”

‘Süreç ölüme kadar uzar’ Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, bu oyunların nefes almayı engellediğini ve beyne giden oksijeni azalttığını ifade ediyor: “Beyin 6 saniyeden uzun süre oksijensiz kaldığında geri dönüşü olmayan zararlar oluşabilir. Beyin hasarı, bilinç kaybı, konuşma bozuklukları ve hatta ölüm meydana gelebilir.” Çocuklara bu play notunun oyun olmadığı ve hayati tehlike taşıdığı anlatılmalı; aileler ve öğretmenler bilinçli davranışlar sergilemelidir. Doğum ve Çocuk Hastanesi’nin çocuk nörolojisi ekibi de, ailelerin çocuklarına “bu bir oyun değildir” mesajını net şekilde iletmesini ve boyun bölgesinde baskı nedeniyle oluşabilecek iz ve baş ağrılarına dikkat edilmesini öneriyor.