Bitlis’in Patates Hasadı: Verimli Tarlalarda Geleneksel Üretim ve İhracat Potansiyeli

Doğu Anadolu’nun verimli ovalarında patates üretimi, Bitlis’in tarımsal ekonomisinin önemli bir parçasını oluşturmaya devam ediyor. Arazilerin bereketli topraklarında mevsimlik işçiler tarafından toplanan patatesler, depolarda ayrıştırıldıktan sonra hem iç piyasaya hem de uluslararası piyasalara ulaştırılıyor. Özellikle Tatvan, Ahlat ve Adilcevaz ilçelerinde 50 bin dekardan fazla alanda ekim yapılan tohumluk ve yemeklik patatesler, bu yıl için yaklaşık 250 bin tonluk bir üretim hedefi belirliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın destekleri ve elverişli iklim ile toprak yapısı, bu planın gerçekleşmesi için önemli rol oynuyor.

Adilcevaz Tarım ve Orman Müdürü Candost Arıkbaş’a göre Bitlis’in patates üretim kapasitesi yüksektir. Yıllık veriler incelendiğinde, Bitlis’in üretim sıralamasında Amasya ve Konya’dan sonra üçüncü basamakta yer aldığı görülüyor. Adilcevaz, Ahlat ve Tatvan’da toplamda 50 bin dekarı aşkın alanda patates üretimi gerçekleştiriliyor; bu alanlarda yetiştirilen tohumluk ve yemeklik patatesler hasat edilip pazara sunuluyor ve üretimdeki artış hem iç talebi karşılıyor hem de ihracat için önemli bir temel oluşturuyor. Bu durum, çiftçilere ek gelir sağlarken ürünlerin elinde kalmamasını da güvence altına alıyor, bu nedenle üretimde bu yıl da umutlar yüksek.

Bu yılki verimlilik, geçen yıla göre daha olumlu görünüyor ve kentte toplam altı farklı patates türü yetiştiriliyor. Adilcevaz’da sofralık patates üretimi yaklaşık 47 bin ton seviyesinde seyrediyor. Üretime değer katan bu yönüyle Bitlis, bölgesel tarımsal üretimde öncü konumunu koruyor. Çiftçilere yönelik destekler arasında ÇKS kaydı ve beyan edilen ürün türleri, devletin doğrudan gelir desteklerinin temelini oluşturuyor ve bu destekler, Bakanlık tarafından dönemsel olarak artırılabiliyor. Üreticilerin hangi ürünü ekeceklerini beyan etmeleri, bu desteklerden yararlanmanın temel adımı olarak öne çıkıyor.

Ekimden hasata kadar tarımsal alanlarda mevsimlik işçilerin istihdamı devam ederken, bu iş yoğunluğu tarım ekonomisine doğrudan katkı sağlıyor. İşçiler için ek gelir kapısı olan bu süreç, patates dışında fasulye, şeker pancarı ve bahçe işleri gibi diğer tarım faaliyetlerinde de ön planda yer alıyor.

“Patateslerin yaklaşık olarak %20’si ihracata yönlendirilir.” diyen Ahlat Ziraat Odası Başkanı Necat Demirden, bölgedeki üretimin ölçütlerini paylaşırken, ihracatın çevre iller ve bazen İstanbul’a kadar uzandığını belirtiyor. Gürcistan, Nahçıvan ve Azerbaycan’a da ürün gönderildiğini ifade eden Demirden, Bitlis’in patates, fasulye, şeker pancarı ve buğday üretiminde bölgesel lider konumda olduğunu vurguluyor. Topraklarımız verimli ve tohumluk patates üretimi Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yalnızca Bitlis’te yapılıyor. Yemeklik patates ihtiyacının %9’u karşılanıyor; cipslik patateste ise sözleşmeli ekim uygulaması yürütülüyor.

Ahlatlı üretici Mesut Subaşı, Ahlat patatesinin aromasıyla Türkiye çapında marka olduğunu ifade ediyor: Kızartmalık, cipslik ve çeşitli patates türleri bölgemizde yetiştiriliyor ve hasat sonrasında ürünler depolarda saklanıyor. Bu yıl elde edilen verimlilik, üretici için yüz güldürücü bir tablo çiziyor.