Ulusal Döngüsel Ekonomi Stratejisi ve Eylem Planı: Türkiye’nin Yeşil Dönüşümüne Yönelik Kritik Adımlar

Bakan Kurum’un paylaşımı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ve Resmi Gazete’de yayımlanan Ulusal Döngüsel Ekonomi Stratejisi ve Eylem Planı üzerine yapıldı. Planın yürürlüğe girmesiyle, 7 sektörü kapsayan yol haritasının uygulamaya konulmasıyla atık maliyetlerinin düşürülmesi ve ekonomiye yıllık yaklaşık 350 milyar liralık katkı ile 100 binden fazla yeni istihdam hedefi öne çıktı.

Ulusal Döngüsel Ekonomi Stratejisi ve Eylem Planı başlığı altında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından verilen açıklamada, Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen Türkiye için Yeşil Mutabakat Eylem Planı’nın çerçevesinde işlerin nasıl yürütüleceği netleştirildi. Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonuyla hazırlanan plan, doğal kaynakların korunması, iklim değişikliğiyle mücadele ve ülke rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda mevzuat ve uygulama altyapısını oluşturdu.

7 sektörden 400 bin firma etkileniyor Ulusal programın önceliği, ambalaj, batarya ve araçlar, inşaat ve binalar, elektronik ve iletişim teknolojileri (BİT), gıda ve biyokütle, plastik ve tekstil olmak üzere yedi sektöre verildi. Türkiye’de bu alanlarda yaklaşık 400 bin firma faaliyet gösteriyor ve bu firmaların toplam yıllık katma değeri yaklaşık 7,5–8 trilyon liraya ulaşıyor.

İthalata bağımlılığın azaltılması ve rekabet gücünün artırılması Eylem planı, kamu kurumları ile özel sektörün katılımıyla hazırlanıp döngüsel ürünler, öncelikli sektörler, atık önleme ve azaltım, döngüsel ekonominin yaygınlaştırılması, yatay eylemler ve ilerlemenin izlenmesi başlıkları altında altı stratejik hedefi içeriyor. 53 eylem, 44 kurumun sorumluluklarıyla hayata geçirilecek ve 2053 Net Sıfır Hedefi doğrultusunda ithalata bağımlılığı azaltma ve uluslararası rekabet gücünü güçlendirme amaçlanıyor. Bu çerçevede, kaynakları döngüsel anlayışla yöneten ve emisyonları düşüren bir ekonomik altyapı kurulacak.

Yeşil Taksonomi ve veri odaklı dönüşüm Türkiye Yüzyılı vizyonu kapsamında çevreci yatırımların yönlendirilmesi için yeşil taksonomi devreye alınacak ve döngüsel ekonominin izlenmesi için ölçülebilir, hesap verebilir bir süreç başlatılacak. 100 binden fazla yeni istihdam hedefi ise, sektörel teşvikler, Sıfır Atık ve endüstriyel simbiyoz uygulamalarının ülke genelinde yaygınlaştırılmasıyla desteklenecek. Ayrıca Ulusal Adil Geçiş Stratejisi ile yeşil dönüşüm süreci tüm istihdam alanlarına genişletilecek. Atık yönetimi ve denetim mekanizmalarıyla yıllık olarak 100 binden fazla yeni iş imkanı yaratılması öngörülüyor.

Plan kapsamında, toplanan atıkların ekonomik değeri artırılarak işletme ve atık yönetim maliyetlerindeki düşüşle yıllık 210–350 milyar lira arası katma değer elde edilmesi hedefleniyor. Yenilenen üretim teknolojileri ve atık yönetimi çalışmaları için her yıl 110–180 milyar liralık kaynak ayrılması planlanıyor.