TGDF Mayıs ayı dış ticaret verileriyle Türkiye’nin tarım, gıda ve içecek sektöründeki güncel durumu, ihracat ve ithalat trendlerini detaylarıyla analiz ediyor.
Ocak-Mayıs döneminde Türkiye’nin tarım, gıda ve içecek ürünleri ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,06’lık hafif bir artışla toplamda 11,54 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Aynı dönemde, ithalat ise önemli ölçüde, yüzde 21,97 oranında artış göstererek 10,24 milyar dolara yükselmiştir. Bu gelişmeler neticesinde, sektör toplamda 1,3 milyar dolar dış ticaret fazlası elde etmeyi başarmış ve birim ihracat değeri ton başına yüzde 6,11 artışla 1.331 dolara ulaşmıştır. Mayıs ayı ihracatı ise, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,58’lik hafif bir gerileme ile 2,32 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Ocak-Mayıs döneminde sektörler bazında ihracat sıralamasında ilk sırayı, toplamda 1 milyar 388 milyon dolar ile şeker ve şekerli mamuller sektörü almıştır. Bu sektörü, 1 milyar 97 milyon dolarla sert kabuklu meyveler, 971 milyon dolarla yaş meyve, 952 milyon dolarla bitkisel yağlar ve 758 milyon dolar ile balıkçılık ve su ürünleri sektörü takip etmiştir. İhracatın bu yüksek seviyeleri, sektörlerin uluslararası pazardaki rekabet gücünü ve ürün çeşitliliğini net biçimde göstermektedir.
İthalat tarafında ise en yüksek tutar, yaklaşık 2 milyar 584 milyon dolar ile hayvan yemi sektörüne aittir. Bunu, 1 milyar 809 milyon dolar ile bitkisel yağlar, 1 milyar 188 milyon dolar ile kakao ve çikolata ürünleri, 691 milyon dolar ile canlı hayvan ticareti ve 546 milyon dolar ile un sektörü izlemektedir. Bu veriler, Türkiye’nin gıda ve tarım alanındaki ithalat ihtiyaçlarının çeşitliliğini ve iç pazardaki talep seviyesini ortaya koymaktadır.
İlk 5 ayda, en fazla ihraç edilen ürünler arasında fındık içi öne çıkmaktadır. Fındık içi ihracatı, 608,9 milyon dolar sınırını aşmış olup, bunun yanı sıra ayçiçeği yağı rafine ihracatı 469,2 milyon dolar seviyesine ulaşmıştır. Ayrıca, bu dönemde en çok ihraç edilen ürünler listesinde, 365,7 milyon dolar ile buğday unu da yer almaktadır. Özellikle ayçiçeği yağı rafine ihracatında yüzde 24,93 oranında artış gözlemlenirken, buğday ununda dış satım yüzde 39,38 oranında azalma yaşanmıştır. Bu durum, sektördeki üretim ve pazar stratejilerinin farklılaşmasına işaret etmektedir.
Türkiye’nin en çok ithal ettiği ürünler arasında, toplamda 885,2 milyon dolar ile soya fasulyesi ilk sırada yer almaktadır. Bunu, 741,6 milyon dolar ile kakao ve 674,4 milyon dolar ile sığır eti takip etmektedir. İthalat yapılan ülkeler bazında ise, Rusya’nın toplam ithalat tutarındaki payı 1 milyar 277,2 milyon dolar ile ilk sırada bulunurken, onu 1 milyar 106,2 milyon dolar ile Brezilya ve 981,0 milyon dolar ile Ukrayna izlemektedir. Bu veriler, Türkiye’nin küresel gıda tedarik zincirlerindeki konumunu ve ithalat bağımlılığını net biçimde ortaya koymaktadır.