Orta Doğu ve petrol piyasalarındaki güncel gelişmeler, ateşkes ihtimalleri ve dalgalanma senaryolarıyla ilgili detaylı analizler burada.
13 Haziran tarihinde İsrail ile İran arasında patlak veren çatışmalar, bölgedeki gerginliği yeni bir seviyeye taşımıştı. Bu gelişmeler üzerine, pazartesi günü ABD’nin de çatışmalara dahil olması ve İran’ın nükleer tesislerine düzenlenen saldırı, Orta Doğu’da ciddi bir tansiyon artışına neden oldu. İran ise misilleme olarak ABD üslerine saldırılar gerçekleştirerek durumu daha da karmaşık hale getirdi.
Bu gelişmeler, bölgedeki enerji piyasalarını doğrudan etkiledi ve petrol fiyatlarının 5 ayın en yüksek seviyelerine çıkmasına neden oldu. Özellikle İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma girişimi, uluslararası piyasaları adeta şok etmişti. Goldman Sachs gibi önde gelen finans kuruluşları, uzun süreli bir Hürmüz Boğazı kapanmasının petrol fiyatlarını 110 dolar seviyelerine kadar yükseltebileceği öngörüsünde bulundu.
Gelişmelerin ardından, bölgedeki tansiyonu yumuşatmak amacıyla salı günü taraflar arasında bir ateşkes kararı alındı. ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “İsrail ve İran arasında tam ve kalıcı bir ateşkes sağlandı” ifadelerini kullanarak, tarafların çatışmayı durdurması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Trump, ayrıca, ateşkesin devrede olduğunu ve bu anlaşmanın ihlal edilmemesi gerektiğini belirtti.
Ancak, ne yazık ki bu umut verici gelişme uzun sürmedi ve ateşkesin hemen ardından ihlal edildiğine dair haberler geldi. Donald Trump, bu duruma ilişkin yaptığı açıklamada, “İsrail ve İran ateşkesi ihlal etti. Ateşkes ilanından sonra gerçekleşen saldırıları hiç hoş karşılamıyorum. Her iki taraftan da memnun değilim” dedi. Bu sözler, bölgedeki belirsizliği ve gerginliği tekrar artırdı.
İlk başta, ateşkes ihlallerinin piyasaları tedirgin etmesiyle petrol fiyatları sert bir biçimde düşüş gösterdi. Pazartesi günü Brent petrol fiyatı 79 dolar seviyesine ulaşarak 5 ayın zirvesini görmüştü. Aynı zamanda ABD ham petrolü de 78 dolar seviyelerine yükselmişti. Ancak, salı günü gerçekleşen bu ani yükselişler, bölgedeki çatışmaların ve gerilimin azalmasıyla hızla geri çekildi. Brent ve WTI petrol fiyatları %5’in üzerinde kayıplar yaşayarak 70 doların altına düştü ve 65-66 dolar seviyelerinde denge buldu.
Uzmanlar, bölgedeki gelişmelerin ve yaşanan ateşkesin sürdürülebilir olup olmadığına dair şüphelerini dile getiriyor. Özellikle İsrail’in bu tür anlaşmalara ne kadar sadık kalacağı ve İran’ın tutumunun belirsizliği, piyasalarda yeni dalgalanmalara neden olabilir. Ayrıca, petrol fiyatlarındaki aşırı oynaklık, enerji ve enflasyon piyasalarında ciddi etkiler yaratmaya devam edecektir.
Yakın zamanda petrol fiyatları 58 dolar seviyelerini görmüştü. Eğer bölgedeki gerilimler devam eder ve ateşkes sürdürülebilir olursa, fiyatların tekrar bu seviyelere ulaşması olasıdır. Ancak, uzmanlar bu seviyelerin kalıcı olmasını beklemiyor ve sert yükselişlerin yaşanabileceğine dikkat çekiyorlar.
Öte yandan, yüksek petrol fiyatlarıyla birlikte artan maliyetler, akaryakıt fiyatlarını da yukarı çekmekteydi. Enflasyonla mücadele eden ülkelerde, petrol ve akaryakıt fiyatlarındaki değişiklikler, ekonomik istikrar açısından büyük önem taşıyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde olası bir fiyat düşüşüyle birlikte, akaryakıt fiyatlarında indirimlerin gerçekleşebileceğine işaret ediyorlar.