M9 Metro Hattında Görme Engelliler İçin Sesli Anons Erişilebilirlik İncelemesi ve Karar

İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden Metro İstanbul A.Ş.’nin yolcu bilgilendirme sistemlerinin bazı vagonlarda sesli anonsları yeterince iletememesi nedeniyle görme engelli bir vatandaşın toplu taşıma hizmetlerinden eşit biçimde yararlanamadığı yönündeki şikayeti üzerine inceleme başlatıldı. Başvuruda, bazı vagonlarda sesli anonsun hiç yapılmadığı, diğerlerinde ise ses seviyesinin çok düşük olduğu belirtilerek bu durumun erişilebilirlik standartlarına aykırı olduğu ve engellilik temelinde ayrımcılık oluşturduğu ifade edildi.

TİHEK incelemesini yürütürken İstanbul Valiliği Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bünyesindeki Erişilebilirlik İzleme ve Değerlendirme Komisyonundan alınan 18 Eylül 2025 tarihli raporu dikkate aldı. Raporda M9 hattında güzergah, durak, kalkış ve varış bilgilerinin sesli olarak iletilmediği tespit edildi. Bu kapsamda, İBB’nin yolcu bilgilendirme sistemlerini erişilebilir kılmaması engellilik temelinde ayrımcılık sayıldı.

İhlalin etkisi ve muhatabın ekonomik durumunun göz önüne alınarak, İBB hakkında üst sınırdan 204 bin 285 lira idari para cezası uygulanmasına oybirliğiyle karar verildi. Kurul kararında erişilebilirliğin yalnızca teknik bir konu değil, temel bir insan hakkı olduğu ve kamu hizmetlerinden engelli bireylerin herkesle eşit biçimde yararlanmasını sağlamak devletin pozitif yükümlülüğü olduğuna vurgu yapıldı.