Köklerden göklere: Baykar tasarımını mercek altına alan, KÜRE Ansiklopedisi ve geleceğe dair ilham verici bir inceleme.

Kültür Medeniyet Vakfı (KÜME) Mütevelli Heyeti Başkanı Selçuk Bayraktar, Haliç Üniversitesi’nde düzenlenen ve KÜME Vakfı tarafından gerçekleştirilen “Tasarım İşi” etkinliğinde konuştu. Bayraktar, Baykar’ın tasarımla ilgili en önemli sözünü hatırlatırken, insanların uçağı tasarlarken kuşa benzettiğini fakat balığa benzetince farklı bir yaklaşımın doğduğunu söyledi. Bu yaklaşımın, kimseyle benzerlik kurmaktan çok özgünlük üzerine kurulduğunu ifade etti.
Türkiye’nin üretim potansiyelinin uluslararası alanda da belirgin olduğunu vurgulayan Bayraktar, sanat ve medeniyet çalışmalarında üretimin her daim var olduğunu belirtti. “Fikir ve tasarım dışarıda olduğunda, siz sadece takipçi kalırsınız; yön verici ya da lider olmak ise mümkün değildir” diye ekledi. O, köklerden göklere uzanan bir metaforla geçmiş ile gelecek arasındaki bağı güçlendiren bir bakış açısını paylaştı.
Geleceğe yürümek için farklı olmak gerekir diyen Bayraktar, özgünlüğün tasarımların merkezinde yer aldığını söyledi. Baykar’daki tüm tasarımların kendine özgü bir form üzerinde şekillendiğini belirtti; doğaya bakarak kuş yerine balığı seçtiklerini ve uçak tasarımlarını balık formuna benzetmenin, özgünlük arayışının bir yansıması olduğunu kaydetti. “Rahmetli babamın tasarımlarda bıraktığı izler, bu aykırı formun köklerinde kendini göstermektedir. Köklerimize güvenmek, göğe uzanmanın anahtarıdır” diye konuştu.
Bayraktar ayrıca KÜRE Ansiklopedi projesine değindi ve bunun kısa sürede büyük bir toplumu harekete geçirdiğini ifade etti. Hakikatin insan için en değerli kavram olduğunu vurguladı; dijital ansiklopedi olarak pek çok kaynağın erişilebilir hâle getirildiğini söyledi. Yapay zekâ ve büyük dil modellerinin sanat, felsefe, siyaset ve edebiyata etkisini ele alırken, bunların da bazı konularda ciddi hatalar doğurabildiğini belirtti. “Gözün önünde hızlı ve estetik görünen cevaplar sunsalar da, çoğu zaman doğruluk sorunları ortaya çıkıyor” dedi.
Bayraktar, enerji kaynakları üzerinde zihninde yürüttüğü bir tasarımı paylaşırken yapay zekâya çeşitli sorular yönelttiğini, hızlı cevaplar almasına rağmen cevapların çoğunlukla hatalı olabileceğini ifade etti. Dijital ansiklopedide hatalı bilgi olduğunda hesap sorulacak kimsenin olmadığını hatırlatarak, KÜRE Ansiklopedi’nin dezenformasyona karşı güncellenebilir bir hizmet sunduğunu belirtti. Kendinin Trabzon’da doğduğunu yazan dijital bir kaynağa dair yaşanan diyaloglar üzerinden hakikate olan ihtiyacın altını çizdi.
Endüstriyel tasarımın mühendislikteki önemine değinen Bayraktar, savunma sanayisinin tüm ürünlerinde endüstriyel tasarımcıların çok önemli bir rolü olduğunu ifade etti. Veri terminallerinden ikmal yapan sistemlere kadar pek çok alanda tasarımın belirleyici etkisi olduğunu vurguladı. “Dünya, doğruları hükmedince inşa edilir; bugün ise normlar ve anlaşmaların bir kısmı geride kalıyor” dedi.