Alışveriş Merkezleri Hakkında Yeni Düzenlemeler ve Sektöre Yönelik Değerlendirmeler

Resmi Gazetede Yayımlanan Yeni Yönetmelik ve Uygulama Detayları

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve alışveriş merkezleriyle ilgili mevcut mevzuatta önemli değişiklikler getiren “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 2023 yılının sonlarına doğru Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu düzenleme ile sektörün temel dinamikleri yeniden şekillenirken, özellikle alışveriş merkezi maliki, yönetimi ve tanımlamalarıyla ilgili birçok yeni kural ve yükümlülük getirildi.

Alışveriş Merkezi Tanımı ve Kullanım Kısıtlamaları

Yönetmelik kapsamında, “alışveriş merkezi” ibaresinin kullanımıyla ilgili karışıklıkların önüne geçmek amacıyla, bu unvanı taşıyabilmek için belirlenen asgari nitelikler ve standartlar netleştirildi. Bu bağlamda, 10.000 metrekare ila 20.000 metrekare arası alanlara sahip yapılar, sadece belli kriterleri sağladıkları takdirde alışveriş merkezi olarak kabul edilecek, aksi takdirde bu unvanı kullanamayacak.

Yerel ve Uluslararası Markaların Rolü ve Sektör İmajı

Yönetmelik, özellikle büyük ölçekli alışveriş merkezlerinin iç yapısında ve marka karmasında kalite ve güvenlik standartlarının artırılmasını hedefliyor. Ulusal ve uluslararası markaların bulunmadığı, bazen içerideki mağazaların %50’sinin boş olduğu, pasaj niteliğindeki alışveriş noktalarının AVM olarak kabul edilmemesi gerektiği vurgulanıyor. Bu tür yapılar, sektörün profesyonel imajını zedeleyebilir ve kalitenin yükseltilmesi adına yeni düzenlemelerle sektöre olumlu katkılar sağlanacak.

Ortak Alanlar ve Güvenlik Önlemleri

Alışveriş merkezlerinin güvenli ve konforlu ortamlar olması adına, mescit, acil tıbbi müdahale alanı, bebek bakım odası, dinlenme ve çocuk oyun alanları gibi ortak kullanım alanlarının zorunlu hale getirildiği belirtildi. Yeni düzenleme ile birlikte, bu alanların tamamlanmadan alışveriş merkezlerinin ruhsatlandırılmayacağı ve yapı denetiminde otomatik denetleme mekanizmalarının devreye alınacağı açıklandı.

Gelirlerin Kullanımı ve Reklam Gelirleri

Yönetmelik değişiklikleriyle, çatıda yer alan reklam panoları ve dış cephedeki reklam alanlarından elde edilen gelirlerin artık kiracıların giderlerine mahsup edilmesi yerine, ortak alan gelirleri kapsamında değerlendirileceği kararlaştırıldı. Bu sayede, yatırımcıların maliyetlerini hafifletmek ve gelirleri daha şeffaf hale getirmek amaçlanıyor.

Sektörün İmajını Güçlendirecek Pozitif Adımlar

Şapkacı adlı sektör temsilcisi, yeni düzenlemenin sektörün imajını ve kalitesini artıracağına inandığını belirtti. Ayrıca, güvenlik önlemleri ve ortak alanların oluşturulmasıyla birlikte, 10.000 ila 20.000 metrekare arasındaki küçük ölçekli alışveriş merkezlerinin AVM statüsünden çıkarılabileceğine dikkat çekti. Bu gelişmelerle, yüksek kira sorunlarının da çözüleceğine ve sektörün genel anlamda daha sağlıklı ve sürdürülebilir hale geleceğine vurgu yaptı.

Kira ve Ciro Konusunda Yeni Yaklaşımlar

Yüksek kira tartışmalarına değinen sektör temsilcisi, iyi alışveriş merkezlerinde boş yerlerin neredeyse hiç olmadığını, yüksek kira değil aslında ciroların artırılması gerektiğini ifade etti. Çözümün, ortaklık ve iş birliği içerisinde ciroları yükseltmekten geçtiğine işaret ederek, hep birlikte sektörün büyümesi ve güçlenmesi gerektiğinin altını çizdi.