3I/ATLAS: Yıldızlararası Kuyruklu Yıldızın Ardındaki Bilimsel Gerçekler ve İddialar

Yakın aylarda gökbilim ve halk arasında en çok konuşulan konulardan biri, 3I/ATLAS adlı kuyruklu yıldız oldu. Bu nesne, kısa sürede insanlık tarafından gözlemlenen üçüncü yıldızlararası cisim olduğu yönündeki tartışmaları alevlendirdi. 2017 yılında keşfedilen ‘Oumuamua ve 2019’daki 2I/Borisov’dan sonra, şimdi 3I/ATLAS tarihe geçmiş durumda: bu, şimdiye kadarki en büyük ve en eski yıldızlararası kuyruklu yıldız olarak kayda geçiyor. ATLAS teleskobu, NASA’nın desteklediği bir proje olarak 1 Temmuz’da cismin varlığını belirledi. Nesne, Dünya’dan yaklaşık 670 milyon kilometre uzaktayken saniyede yaklaşık 58 kilometre süratle hareket ediyordu ve bunun sonucunda hiperbolik bir yörüngeye sahip olduğu anlaşıldı; bu da onun Güneş Sistemi dışından geldiğini kanıtlıyordu.

Yıldızlararası bir gezgin olarak gerçekleştirilen gözlemler, 3I/ATLAS’ın tahmin edilenden çok daha büyük olduğunu gösteriyor. Bilim insanları çapının en az 5 kilometre olduğunu ve kütlesinin yaklaşık 33 milyar ton olabileceğini tahmin ediyor. Arizona State Üniversitesi’nden astrofizik profesörü Steven Desch, bu cismin “bilimsel açıdan son derece ilgi çekici” olduğunu ifade ediyor: Güneş Sistemi’nin ötesinde oluşan bu tür bir nesne, bizimkine benzer kimyasal içeriğe sahip olsa da başka sistemlerden kopup gelmiş olabilir.

Güneş’e yakın geçişi için öngörülen tarih 29 Ekim. Bu perihel noktası, kuyruklu yıldızların bileşenlerini incelemek için en uygun anları sunar; zira Güneş’in ısısı buharlaştırdığı buz türlerini gaz haline getirir ve bu da nesnenin parlaklığını artırır. Şu anda ise 3I/ATLAS, Güneş’in arkasında bulunduğu için Dünya’dan doğrudan gözlemlenemiyor. NASA, cismin yılın başında yeniden görünür hâle gelmesini bekliyor.

Uzaylı gemisi hipotezi konusunda Harvardlı astronom Avi Loeb, 3I/ATLAS’ın doğal bir cisim olmadığını ve bir tür uzaylı gemisi olabileceğini öne sürdü. Loeb’a göre yörüngesi tasarlanmış olabilir ve içeriğinde normalden fazla nikel bulunduğu gibi bazı alışılmadık belirtiler gösteriyor. Ayrıca cismin, Güneş’in arkasını kullanarak gözden kayboluşa rağmen sondajlar bırakma gibi bir davranış sergilediğini ima ediyor. Ancak bu iddialar geniş ölçüde ciddiye alınmadı. Astrofizikçi Steven Desch ise net bir yanıt veriyor: “3I/ATLAS bir kuyruklu yıldızdır ve başlangıçtan beri öyleydi. Gaz salımı tipik, içeriğindeki CO2 oranı da normal. Ayrıca kuyruklu yıldızlar nikel buharı da salabilir; bu, bu nesnenin uzaylı gemisi olduğu anlamına gelmez.”