Vergi ve Kamu Harcamalarında Değişiklikler: Yeni Düzenlemeler ve Uygulama Çerçevesi

Vergi kanunlarında ve ilgili mevzuatta yapılan kapsamlı değişiklikler, kentsel dönüşümden sağlık hizmetlerine, harçlardan emeklilik sigortalarına kadar geniş bir alanda uygulanabilirlik kazanıyor. Bu kapsamda, kira gelirleriyle ilgili giderlerin vergilendirme matrahında dikkate alınması amacıyla kredili veya kredisi olan kiracılar arasındaki vergi yükü dengesizliğinin azaltılması hedefleniyor.

Konutlar hariç tüm kira gelirlerinde, kira getirilerine yönelik yapılan finansman borç harcamaları için faiz giderlerinin beyanname dönemlerinde gider olarak düşülmesi mümkün olacak. Bu uygulama, vergilendirme dönemleri itibarıyla 1 Ocak 2025’ten itibaren başlayacak ve yürürlüğe girecek. Ayrıca, geçici vergi mükellefiyeti olanların kazançları, 3, 6, 9 ve 12 aylık periyotlarda tespit edilerek dördüncü geçici vergi dönemi de sisteme dahil edilecek.

Portföylerinde en az %51’i Borsa İstanbul’da işlem gören ve TEFAS dışında işlem gören fonlar için bazı istisnalar ve istisnalardan yararlanma koşulları netleştiriliyor. Özellikle, bu kapsam dışındaki portföy sahipleri için vergi muafiyeti uygulanmaya devam edecek; iç talep ve yatırımcı yapısına göre tevkifat istisnası değerlendirilecek.

İstisnalar ve harç düzenlemeleri başlığı altında, Motorlu Taşıtlar Vergisi ile bazı harçlarda ilave düzenlemeler öngörülüyor. Büyükşehirlerin sınırlı alanlarında kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları için taşıt vergisi istisnası ve tapu harçlarında istisna uygulanması planlanıyor. Ayrıca noterde yapılan araç işlemlerinin harçları yeniden yapılandırılarak, bazı ikinci el araç işlemlerinde harç muafiyeti veya azalışlar getiriliyor.

Gayrimenkullerin devir ve iktisabında beyan edilen bedeller üzerinden vergi hesaplanması ve istisnai durumlarda vergi ziyaı cezalarının uygulanmasında önemli güncellemeler yer alıyor. Ayrıca, bazı ruhsatlar ve faaliyet izin belgeleri için yıllık harç tutarları belirlenmiş olup, bu bedellerin il ve ilçe nüfus yoğunluklarına göre güncellenmesi öngörülüyor.

Vakıf ve derneklerin iktisadi işletme olarak kabul edilmeme durumu ile UEFA organizasyonları kapsamındaki muafiyetler gibi konular da bu pakette ele alınan hususlar arasında bulunuyor. Bu çerçevede, belirli büyük organizasyonlarda elde edilecek kazançlar vergiden istisna tutulacak ve bu istisnaların nasıl uygulanacağına ilişkin usul ve esaslar Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenebilecek.

Emlak Vergisi ve değerleme açısından 2025 vergi değeri hesaplarında, 2026 yılı için en önemli kısıtlardan biri olarak asgari arsa ve arazi değerlerinin iki katına kadar artışın sınırlı tutulması öngörülüyor. Bu sayede, vergi değerlerindeki artışların vatandaş üzerindeki etkileri dengelenmeye çalışılacak ve takvimsel olarak sonraki yıllarda benzer hesaplamalar bu yeni esaslara göre yapılacak.

Sosyal güvenlik ve emeklilikle ilgili revizyonlar kapsamında prim oranlarında artışlar, özellikle uzun vadeli sigorta kolları için uyum ve bütçe dengesinin korunması yönünde gerçekleştiriliyor. 2026 yılı itibarıyla bazı prim oranlarının artırılması planlanıyor ve bu değişikliklerin kamu mali dengelerine katkı sağlaması hedefleniyor. Ayrıca, emeklilik hesapları ve borçlanmalara ilişkin yeni oran düzenlemeleri de uygulanabilir olacak.

Bu değişiklikler, 2025 yılından itibaren yürürlüğe girecek ve uygulamaların hangi süreçlerle nasıl işleyeceği belirli hükümlerle çerçeve halinde düzenlenecek. Ayrıca, 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali ve 2027 UEFA Konferans Ligi Finali gibi organizasyonlar için uygulanacak KDV muafiyetleri ve iadeler konusunda da yeni düzenlemeler hayata geçirilecek.

İdari süreçler ve uygulama esasları kapsamında, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK ve ilgili kurumlar tarafından uygulanacak usul ve esaslar belirlenerek, yeni vergilendirme ve harç uygulamalarının adil ve eşitlikçi bir şekilde yürütülmesi sağlanacak. Bu değişiklikler, 1 Ocak 2025 ile 1 Ocak 2026 tarihleri arasında yürürlüğe girecek olan maddeler aracılığıyla hayata geçirilecek.