Türkiye Makine İhracatında 2024 Yılı Kasım Verileri ve Küresel Rekabetin Analizi

MAİB’in açıklamasına göre makine imalat sanayisinin toplam ihracatı, serbest bölgelerin etkisiyle birlikte yılın 11 ayında 26 milyar dolar seviyesine ulaştı. Tonajdaki düşüş %6,9 olurken, kilogram başına ortalama fiyat ise 8,1 dolar olarak tarihi bir seviye kaydedildi. Son 12 ay için ihracat ritmi ise 28,4 milyar dolara çıktı.

Ocak-kasım döneminde Almanya’ya yapılan ihracat yıllık bazda %5,3 artışla 2,9 milyar dolara çıktı; ABD ise %6,7’lik yükselişle 1,7 milyar dolar geldi. Irak’a makine ihracatı %8,4 gerileyerek 670 milyon dolara inerken, Suriye’ye satışlarda dikkat çekici bir artış yaşanarak 134 milyon dolara yükseldi. Makine sektörü için önemli bir mesaj: Avrupa’da üretim payını artırma hedefi, rekabetçiliğin maliyet kontrolüyle dengelenmesini zorunlu kılıyor.

“Türkiye de ‘Made in EU’ tanımına dahil edilmeli” başlıklı açıklamada, küresel merkezli parasal sıkıntıların gevşemesine rağmen dünya sanayi üretimi üzerinde baskıların sürdüğü ifade edildi. Karavelioğlu, finansman maliyetlerinin düşüşünden beslenen olumlu gelişmelerin 2026 için iyimserlik yarattığını vurguladı ve AB’nin Sanayi Hızlandırma Yasası tartışmalarına değinerek, Türkiye’nin de bu süreçte AB ile derin entegrasyonu koruması gerektiğini belirtti.

“Çin’in Türkiye’ye makine ihracatı yüzde 13,4 arttı” ifadesiyle Çin’in makine ihracatındaki artışa dikkat çekildi. Karavelioğlu, ABD’nin tetiklediği ticaret savaşlarının Çin’i AB ve Türkiye gibi pazarlara yönlendirdiğini ve dünyada artan bir ticaret fazlası hedeflediğini kaydetti. Türkiye açısından bu gelişmeler, adaletli rekabet için inovasyon, AR-GE ve yerli üretimi güçlendiren bir sanayi politikasını hayata geçirme gerekliliğini işaret ediyor.

“Sektördeki üretici fiyat endeksi geçen yıla kıyasla yüzde 29,6 arttı” başlığıyla özetlenen veride, ekim itibarıyla genel imalat sanayisinin yıllık artışı %3,3 olarak görülürken, makine üretimindeki daralma %6,1 olarak belirlendi. İlk üç çeyrekte makine ve teçhizat yatırımları %6,2 artmasına rağmen, kapasite kullanım oranı ekimde %63,9 ile kayıtlara geçti ve yatırımların daha çok ithal makinelerle karşılandığı görüldü. Bu tablo, finansmana erişimin kolaylaştırılması, yatırım ortamının güçlendirilmesi ve ithalata bağımlılığın azaltılması yönünde politika gerekliliğini vurguluyor.