Türkiye Bankacılık Sektörü için Kasım 2025 Finansal İstikrar Raporunun Öne Çıkan Görünümleri

Kasım 2025 Finansal İstikrar Raporu, küresel belirsizlikler ve jeopolitik risklerin finanse edilmesi sürecindeki oynaklıkları sürdürdüğünü, gelişmiş ülkelerin faizlerinin yüksek seyrini devam ettirdiğini işaret ediyor. ABD’yle ilgili belirsizlikler ve enflasyon beklentilerindeki farklılaşmalar, doların uluslararası para birimleri karşısında güç kaybetmesiyle sonuçlandı; bu durum ise değerli metallerin rekor seviyelere ulaşmasına yol açtı.

Sıkı para politikalarının kredi büyümesinde yumuşama yarattığı belirtilirken, ticari kredilerin yataya yakın bir hızla arttığı ve yabancı para kredilerinin yavaşlamasıyla TL ağırlığının yükseldiği raporda vurgulandı. Bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredilerinin toplam kredi büyümesindeki belirleyici etkisi dikkat çekti.

REEL SEKTÖRÜN FİNANSAL BORCU: MİLLİ GELİRE KARŞI ORANININ ALTINDA HİSSEDİLİYOR Sıkı para politikalarıyla birlikte kredi büyümesindeki ılımlı görünümün sürmesi bekleniyor. Bankacılık sektörü aktif kalitesi açısından sınırlı bir bozulma gösterse de bireysel kredi ile firma kredisi tahsili arasındaki farklar devam ediyor. Bireysel kredi tahsili gecikmiş alacak oranının yükselişine,Needs kredisi ve kartın etkisi olduğu belirtiliyor. Temmuz ayında devreye alınan yapılandırma imkanı, bu göstergedeki yükseliş eğilimini yavaşlattı.

KOBİ ve Kredi Risk Yapısı raporda, KOBİ kredileriyle ilgili tahsili gecikmiş alacak oranlarının diğer firma kredilerinden daha yüksek seyretmesi dikkat çekti. Bankalar, karşılıklarını artırırken kredi riskinin bankaların bilançosuna etkisini sınırlamayı sürdürüyor. Reel sektörün finansal borcunun milli gelire oranı, tarihsel ve emsal ülke ortalamalarının altında kalmaya devam ediyor. TL ile yapılan ticari kredi büyümelerinin sınırlı kalması ve finansal koşullardaki sıkılık, firmaların yabancı para borçlanmasına yönelimi azaltıyor. Yabancı para borçlanmada ise artışın büyük bölümü döviz geliri olan firmalardan geliyor; bu durum döviz kuru riskini bir ölçüde hafifletiyor. Yabancı para kredi büyüme sınırının yüzde 0,5’e çekilmesi ve KKDF kesintisinin uygulanmaya başlanması gibi tedbirler, yabancı para pozisyon açığındaki yükselişi yavaşlattı.

HANEHALKI BORÇLULUĞU VE VARLIK YAPISI Hanehalkının borçluluk düzeyi milli gelire göre düşük kalırken, TL odaklı varlıklar finansal varlık sahipliğinde belirgin bir ağırlık oluşturuyor. Bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarındaki paylar artarken konut ve taşıt kredilerinin payı zayıf kalmaya devam ediyor. Sıkı finansal koşullar ve vadelerin kısalması, borç-gelir uyumsuzluğu yaşayan bireylerde kredi riskini artırıyor. Mevduatta TL tercihi güçlü kalırken KKM ürünlerinin payı düşüş göstermekte. Ayrıca, hanehalkının mevduat ve yatırım fonlarıyla finansal varlıklarını çeşitlendirme yönündeki eğilimi sürüyor.

BANKALARIN DIŞ FİNANSMAN GÖRÜNÜMÜ VE YURT DIŞI BORÇLANMAKALİTESİ Bankalar, TL ve yabancı para likidite tamponlarını güçlendirmiş durumda; likidite karşılama oranı ve kredi mevduat oranı, likidite yapısının olumlu görünümünü teyit ediyor. Yabancı para mevduat artışının sınırlanmasıyla yurtdışından gelen fonlar güçlenmiş, rezervler kısmen iyileşmiş ve sistemde TL likidite fazlası oluşmuştur. Dış finansman koşullarında iyileşme sürüyor ve bankacılık sektörü, yabancı para kredi kullanımı ile vade uzunluğunu artıran yeni dış borçlanmalarda pozitif bir seyir izliyor.

BANKALARIN KARLILIĞI ÜÇÜNCÜ ÇEYREKTE İYİLEŞME GÖSTERDİ Yılın ilk yarısında yatay bir seyir izleyen karlılık, üçüncü çeyrekte faiz indirimlerinin etkisiyle güçlenmeye başladı. Net faiz gelirleri, finansman maliyetlerindeki düşüş ve daha kısa vadeli mevduatın etkisiyle artarken, mevduatın stok kredi mevduat faiz farkı genişledi. Bankacılık ücretleri, komisyonlar ve hizmet gelirlerindeki güçlenme karlılığı desteklerken, kredi risk maliyetinin etkisi sınırlı kaldı. Rapor, bankaların sermaye yeterlilik oranlarını güçlendiren ilave sermaye tamponları ve yurtdışına ihraç edilen sermaye benzeri borçlanma araçlarının desteğiyle, kısa ve orta vadede beklenen risklere karşı dayanıklılığı artırdığını ekliyor.