TİHEK Kararı ve Down Sendromlu Çocuğun Oyun Alanına Erişim Üzerine Dayanan İnceleme Sonuçları

Etimesgut’ta yaşanan bir olayda down sendromlu M.A.Y., öğretmeni S.K.O. ile birlikte bir alışveriş merkezindeki oyun alanına alınmadı. Olay anına ilişkin video sosyal medyada paylaşılırken, birçok kişi tepki gösterdi. TİHEK, bu gelişmelerin ardından Türkiye Down Sendromlular Derneği ile ailenin başvurusu üzerine inceleme başlattı. İşletme savunmasında, olayın medyada yansıtıldığı şekilde gerçekleşmediğini, top havuzunda 90-140 santimetre aralığında bir boy sınırlaması bulunduğunu, yetişkinlerin havuza girmesine izin verilmediğini ve çocuğun menfaatinin gözetildiğini ileri sürdü.

TİHEK İNCELEMESİNİ TAMAMLADI Kararda, çocuğun öğretmeniyle birlikte alışveriş merkezindeki oyun alanına gittiği, ancak işletme personelinin çocuğun özel gereksinimli olduğunu fark edince içeri almadığını belirtti. Videoda da görüldüğü üzere görevlilerin, çocuğun diğer çocuklara zarar verebileceğini ya da zarar görebileceğini söyleyerek oyun alanına alınmasını engellediği tespit edildi. Dosyada boy ölçümünün yapıldığına dair herhangi bir delil bulunmadığı ve oyun alanında boy sınırına ilişkin uyarı levhasının da olmadığını vurguladı.

ÜST SINIRDAN CEZA Kararda, çocuğun yalnızca engelliliği nedeniyle dışlanmasının ayrı tutma niteliğinde olduğunun altı çizildi. Somut ve ölçülebilir bir risk değerlendirmesi yapılmadığı ve personelin açıklamalarının varsayımlara dayandığı anlaşıldı. Engelli bir çocuğun diğer çocuklardan ayrılmasının çocuğun üstün yararı ilkesine aykırı olduğu hükmüne varıldı. TİHEK, bu durumda engelliliğe dayalı ayrımcılık yaptığını belirterek işletmeye üst sınırdan 204 bin 285 TL idari para cezası uygulanmasına karar verdi.

‘KARARI MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ’ Türkiye Down Sendromlular Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gün Bilgin, karar hakkında, “Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’nin 30. maddesi ve ayrımcılık yasağına açıkça aykırıdır. Her çocuk akranlarıyla birlikte oyun oynama hakkına sahiptir. TİHEK’in kararı, benzer ihlallerin önüne geçmede güçlü bir caydırıcı niteliğe sahiptir. Bu tür hak ihlallerinin karşısında durmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.