Sağlıkta Üreten Türkiye: Memişoğlu’nun Vizyon Belgesi ve Uygulama Adımları

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla Beştepe’de gerçekleştirilen 11. Türk Tıp Dünyası Kurultayı ve TÜSEB Aziz Sancar Ödülleri Töreni’nde, insanoğlunun varoluşundan beri şifanın izini sürme arzusunun altı çizildi. Türkiye Yüzyılı vizyonunun milletin kaderine yön veren bir dirilişe dönüştüğü vurgulanırken, Sağlık alanında ortaya konan kararlı irade sayesinde bilgi üretimi, teknoloji odaklı gelişme ve küresel etkide güçlü bir sağlık aktörü olmayı hedefleyen bir yol haritası ortaya kondu. Bu perspektif, Sağlıklı Türkiye Yüzyılı’nı hayata geçirerek yeni bir dönemi başlatmanın işaret fişeğini çaktı.

Geleceğe dönük adımlarda kapsamlı bir analiz süreciyle 79 yeni mevzuat düzenlemesi gerçekleştirilirken, ekip ile birlikte Türkiye’nin 81 ilinin tamamı yerinde değerlendirilerek sağlık politikaları “Koruyan, Geliştiren ve Üreten Sağlık Modeli” çerçevesinde yeniden şekillendirildi. Bu çerçevede, vatandaşların hastalanmadan sağlıklı kalmasını amaçlayan Koruyan Sağlık yaklaşımı, mevcut ihtiyaçların ötesindeki risklere karşı önleyici bir anlayışı öne çıkardı. Aynı zamanda, mevcut hastalık yükünü azaltmak için Geliştiren Sağlık yaklaşımı, Sağlıklı Yaşam Strateji Belgesi’nin ve geleceğin gereksinimlerini öngören çözümlerin temelini oluşturdu. Üreten Sağlık ise yerli ve milli çözümler üretme hedefiyle, bağımsız bir sağlık ekosisteminin kurulumunu hızlandırdı; bu yaklaşım, sağlıkta bağımsızlığı milli güvenliğin ayrılmaz parçası olarak konumlandırdı.

19 BİN KİŞİYE ERKEN EVREDE KANSER TANISI KOYDUK ifadesiyle somut sonuçlar öne çıkarken, hükümetin vatandaşla buluşan adımları doğrudan etkisini gösterdi. Aile hekimleri, kayıtlı nüfusun sağlığını izleyen ve sağlık okuryazarlığını geliştiren proaktif bir merkez olarak güçlendirildi; diyabet, hipertansiyon ve aşırı kilo gibi kronik durumlar başta olmak üzere 11 hastalığa yönelik aktif tarama ve takip çalışmaları desteklendi. Ayrıca, 1859 ilacın yazılabilir hale gelmesiyle raporlama yetkileri genişletildi ve hastalar MHRS üzerinden birçok kamu hastanesinden randevu alabilir hale getirildi. Sonuç olarak 35 milyon vatandaş kronik hastalık taramasından geçirildi; 7,3 milyon kişide yeni kronik hastalık tanısı konuldu ve toplam 105 milyon tarama/izlem gerçekleştirildi. Kanser taramaları sonucu 19 bin kişi erken evrede tanı aldı ve birçok vatandaşın hayatına dokunuldu.

Normal Doğum Eylem Planı çerçevesinde primer sezaryen oranında ilk kez belirgin bir düşüş elde edildi ve bu süreç, gebelik konusunda 1524 gebe okulu ile 3 bin 400 yeni koordinatör ebe ile desteklenerek güçlendirildi. 360 bini aşkın anne adayına eğitim verildi. Toplumsal sağlığı bir yaşam kültürü olarak ele alan programlar, aşırı kilo, tütün kullanımı, hareketsizlik ve sağlıksız beslenme ile mücadeleyi yaygınlaştırdı ve milyonlarca vatandaşa ulaşarak farkındalık yarattı.

RANDEVU BEKLEYEN HASTA SAYISINI 4 MİLYONDAN 400 BİNE DÜŞÜRDÜK ifadesiyle birinci basamak hizmetlerinde dijitalleşme hız kazandı. Hızlı ve güvenli bir sağlık hizmetine ulaşımı hedefleyen düzenlemeler sayesinde, randevu bekleyenlerin oranı yüzde 90 azaltıldı ve MHRS üzerinden 79 branşın 72’sine aynı gün randevu imkanı getirildi. Bu değişiklikler, Üreten Sağlık anlayışının merkezindeki TÜSEB’nin yenilikçi role vurgu yaparken, Fikirden Ürüne Portalı ile akademi, sanayi ve saha uygulamalarını tek çatı altında buluşturdu.

Türkiye, güçlü sağlık veri altyapısı ve dijital kapasitesiyle yapay zeka destekli tıbbi cihazları kendi imkanlarıyla geliştirebilen ve üretebilen bir konuma ulaştı. Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda biyoteknoloji, kişiselleştirilmiş tıp ve genom alanlarında ilerleme kaydedildi; Ulusal Genom Projesiyle erken tanı ve hedefe yönelik tedaviler için sağlam bir altyapı kuruldu. Üreten Sağlık vizyonu, sağlıkta kendi ilacını ve teknolojisini üreten, bilgi geliştirip dünyaya ihraç eden güçlü bir Türkiye hayalinin somut göstergesi olarak öne çıkıyor. Bu yaklaşım, devlet aklı, sosyal adalet ve insan merkezli kalkınma prensiplerinin sağlıkta en güçlü yansıması olarak benimsendi ve sürdürülecek şekilde desteklenecek.

Sağlığı, hastalıklar ortaya çıkmadan korumaya odaklanan Bakanlık, ihtiyaç duyulduğunda en hızlı ve doğru tedavilere erişimi sağlama hedefini sürdürürken, yerli üretimi de dünyaya sunacağı bir sistem inşa etmeyi sürdürüyor. Talimatlar doğrultusunda Sağlıklı Türkiye Yüzyılı yolunda ilerlenmeye devam edilecek; bu vizyon, sağlığa verilen önemin ve ülkeye kazandırılan ufkun net göstergesidir.

TÜSEB Başkanı Ümit Kervan ise Türkiye Genom Bankası’nı kurmayı hedeflediklerini ve bu yıl içinde 10 bin genom topladıklarını belirtti. Ayrıca kanser hastaları için ileri teknoloji bir tedavi avantajı geliştirdiklerini aktaran Kervan, CAR-T tedavisinin ilk hastaya uygulandığını ve hastanın şu anda düzenli takip altında olduğunu ifade etti. TÜSEB, dijital sağlık verileriyle güçlenen bir altyapı kurarken, Kuduz aşısını kendi hücrelerimizden geliştirdik ve önümüzdeki aylarda klinik çalışmalara başlanacağını belirtti. 2 yıl içinde ülkenin tüm aşılarını kendimiz üretebilmek hedefiyle çalışmalar sürüyor. Kalp akciğer makinesi ve diyabet hastaları için glikoz izleme cihazı gibi yenilikler de klinik çalışmalara geçiş aşamasında; ASELSAN ile ortak geliştirme çalışmaları neticesinde, bu cihazların güvenli ve etkili bir şekilde hayata geçmesi planlanıyor.