Kuzey Karadeniz’de Deniz Seviyesi Yükselişi ve Kıyı Erozyonu Riskleri: 1993-2020 Analizi

Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, uydu altimetre teknolojisini kullanarak Karadeniz’in su seviyesini 1993-2020 döneminde inceledi. Elde edilen verilere göre, Karadeniz’in ortalama deniz seviyesi yaklaşık olarak 10-12 santimetre artış gösterdi. Bu çalışmayı Tokyo’da 22-24 Kasım’da düzenlenen 16. Uluslararası Çevre Bilimi ve Teknolojisi Konferansı’nda sunan Kutoğlu, küresel iklim değişikliğinin okyanus seviyelerini yıllık yaklaşık 3 milimetre yükselttiğini belirtti.

Bir birim deniz seviye yükselişinin kıyı erozyonunu ve su baskınlarını nasıl etkilediğine dikkat çeken araştırmacı, 2100 yılına kadar deniz seviyesinin yaklaşık 2 metre yükselebileceğini öngördü. Deniz seviyesindeki her artışın kıyı şehirleri için içerilere doğru su baskını riskini artıracağını vurguladı. Kuzey Karadeniz Bölgesi Kıyı Erozyonundan Daha Fazla Etkilenecek ifadesiyle, bölgedeki kıyı yükseltilerinin daha düşük olması nedeniyle erozyonun daha belirginleşebileceğini işaret etti.

Kutoğlu, Karadeniz’e ait 1993-2020 zaman serisinde yıllık artışın okyanuslarla benzer düzeyde, yaklaşık 2,5 ila 3 milimetre aralığında olduğuna işaret etti. Bu durum, Karadeniz kıyılarındaki ülkelerin yatırım kararlarında da kıyı erozyonu ve denizden gelecek su baskınlarını dikkate almasını gerektiriyor. Türkiye’de de düşük kotlu alanların deniz seviyesi yükselişinden zarar görebileceğini belirten Kutoğlu, altyapı yatırımlarında daha iç kesimlerde konumlanmanın önemine değindi.

Rusya-Azov Denizi bölgesi, Romanya ve Balkanlar’a yakın kesimlerde yüksek tehdit işaretleri olan bölgeler bulunduğunu söyleyen Kutoğlu, Gürcistan tarafında da su altında kalma riskinin söz konusu olabileceğini ifade etti. Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında da bu tür riskler mevcut olduğunu söyleyen bilim insanı, gelecekte deniz seviyesinin yükselmesiyle birlikte kıyıdan iç bölgelerde, daha yüksek kotlarda yatırımların yapılmasının daha sağlıklı olacağını belirtti. Böylece sürekli bakım maliyetlerinden tasarruf sağlanabileceğini vurguladı.

Karadeniz havzası kıyılarında yaklaşık 160 milyon kişinin yaşadığı bilgisini paylaşan Kutoğlu, kıyı kesimlerinde yoğun yapılaşmanın bulunduğu bu nüfus nedeniyle yükselen deniz seviyesinin geniş etkilere yol açabileceğini sözlerine ekledi.