Küresel Gıda Fiyatları, Gümrük Tarifelerindeki Belirsizlikle Son 2 Yılın Zirvesinde

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Nisan 2025’te küresel gıda fiyatlarının art arda üçüncü kez yükselerek Mart 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştığını açıkladı. FAO Gıda Fiyat Endeksi, Nisan ayında bir önceki aya göre %1 artarak 128,3 puana çıktı. Yıllık bazda ise artış %7,6 olarak kaydedildi .

Tahıl, Et ve Süt Ürünleri Fiyatlarındaki Artış Belirleyici Oldu

FAO’nun verilerine göre, tahıl, et ve süt ürünlerinde yaşanan fiyat artışları, şeker ve bitkisel yağlardaki düşüşleri geride bırakarak genel endekste yukarı yönlü baskı oluşturdu. Tahıl Fiyat Endeksi, buğday fiyatlarının artmasının etkisiyle aylık %1,2 yükselirken, yıllık bazda %0,5’lik bir düşüş gösterdi. Buğdaydaki yükseliş, Rusya’da arzın daralabileceği endişeleriyle tetiklendi. Mısır fiyatlarında ise ABD’de stokların azalması etkili oldu .

Et Fiyat Endeksi, Nisan’da aylık bazda %3,2 ve yıllık bazda %4,3 arttı. Uluslararası et kotasyonları tüm kategorilerde yükselirken, domuz eti fiyatları en önemli artışı kaydetti. Artış, Almanya’nın şap hastalığından ari statüsüne geri dönmesi ve ithalatçıların ilgili kısıtlamaları kaldırmasının ardından güçlenen küresel ithalat talebine bağlı olarak Avrupa Birliği’nde yükselen kotalarla desteklendi ve Paskalya tatili ile ilişkili artan mevsimsel taleple daha da güçlendi .

Süt Ürünleri Fiyat Endeksi de aynı dönemde %2,4 artarak 152,1 puana yükseldi ve yıllık bazda %22,9 oranında ciddi bir artış kaydetti. Uluslararası tereyağı fiyatları Mart ayına kıyasla %2,9 artarak üst üste üçüncü ay tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Bu artış büyük ölçüde, mevsimsel olarak artan süt üretimine rağmen azalan stoklar ve güçlü süt yağı talebi ile desteklenen Avrupa fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı .

Gümrük Tarifelerindeki Belirsizlik ve Döviz Kuru Dalgalanmaları Etkili

FAO, döviz kuru dalgalanmaları ve gümrük tarifelerindeki belirsizliklerin de fiyatlara yön verdiğini belirtti. Döviz kuru dalgalanmaları küresel piyasalardaki fiyat hareketlerini etkilerken, gümrük tarife politikası ayarlamaları piyasadaki belirsizliği artırdı .

Bu gelişmeler, küresel gıda piyasalarında fiyat dalgalanmalarının devam edebileceğine işaret ediyor. Uzmanlar, özellikle gelişmekte olan ülkelerde gıda enflasyonunun tüketici üzerindeki baskısını artırabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.