Kripto Varlıkların Haczi ve İcra Hukuku Taslağı: Yeni Çerçeve ve Uygulama Şekilleri

İcra işlemleriyle ilgili mevzuatta köklü değişiklikler gündeme geliyor. Adalet Bakanlığına bağlı İcra ve İflas Kanunu Bilim Komisyonu tarafından hazırlanan taslak, kripto varlıkların haczedilebilmesini net bir şekilde yasalaştırmayı hedefliyor. Böylece borçluların varlıklarını kripto paraya dönüştürerek hacizden kaçması önlenmiş olacak.

Mevcut uygulamada kripto varlıkların haczedilip haczedilemeyeceği konusunda tartışmalar sürüyordu; taslak bu durumu açıklığa kavuşturuyor ve bazı durumlarda kripto varlıkların nadiren de olsa haczedilebileceğini belirtiyordu. Yeni düzenlemeyle kripto varlıklar için güvenilir bir kanuni çerçeve oluşturulacak.

Kripto varlıkların haczinin kararlaştırılması ve uygulanması kripto hizmet sağlayıcıları aracılığıyla gerçekleştirilecek. Borçlunun borcunu karşılayamaması durumunda malvarlığı icra dairesine bildirilmek zorunda olacak ve bu kapsama kripto paralar da dâhil edilecek.

İcra ve İflas Dairesi, haczedilen kripto paraların saklanması ile paraya çevrilmesi süreçlerinin esaslarını daha sonra yönetmelikle belirleyecek. Değer takdiri için ise uzman bilirkişi görevlendirilecek.

Paraya çevrilecek işlemler, sermaye piyasası araçları açısından da yeni bir uygulama payına sahip. Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senedi gibi menkul kıymetler, haciz talebi halinde borsadan satılarak paraya dönüştürülecek ve elde edilen para icra ve iflas dairesinin hesabına aktarılacak.

Mal ve intifa hakları gibi kanunda paraya çevrilmesi belirtilmeyen haklar için ise icra hukuk mahkemesinden görüş alınması gerekecek. Ticari bütünlüğe sahip hacizli mallar ve bu malları bünyesinde barındıran işletmeler, satışa sunulurken işletmenin devamlılığı ve ekonomiye katkısı gözetilecek.

İcra takibine taksit uygulaması getirilmesiyle “borca yetecek miktarda malın haczedilmesi” şartı da yeni bir düzenleme olarak karşımıza çıkıyor. Eski kanunlardaki “borçlunun kafi miktar malı haczedilmiş bulunması” ifadesi yerini “borca yetecek miktarda malı haczedilmiş bulunan borçlu” ifadesine bırakıyor. Bilim Komisyonu tartışmaları sonucunda, borçlunun mallarının yeterli kısmının haczedilmesi gerektiği düşüncesiyle bu hükmün taksitli ödemeye geçiş için uygulamaya alındığı belirtiliyor. Ayrıca borçlunun eşi, çocukları ve vesayet altındaki yakınlarının alacakları için önceden icra takibi yapılmasına gerek kalmaksızın hacize katılma imkanı sağlanacak.