Kiralanabilir İşlenmemiş Tarım Arazileri: Bakanlık Başvuru ve Uygulama Kılavuzu

Tarım ve Orman Bakanlığı, üst üste iki yıl işlenmemiş tarım arazilerini üretime kazandırmak amacıyla başlattığı “kiralık tarla” uygulamasını bugün başlattı. Bu kapsamda, toplam 14 bin dekar işlenmemiş arazi sezonluk olarak kiraya verilecek.

ARAZİLERİN TESPİTİ Bakanlık bünyesinde kurulan komisyonlar, uydu görüntüleri ve saha çalışmalarıyla bölgelerdeki boş arazileri belirledi. Antalyа’da 4.300 dekar, Konya’da 10.000 dekar ve Kayseri’de 1.650 parselin tarımsal üretime uygun olmadığına dair tespit yapıldı. Geçen yıl belirlenen ancak bu yıl ekilmeyen araziler ise listeden çıkarıldı.

KİRALAMA SÜRECİ VE ÖNCELİK Devlet eliyle arazi kiralama bugün itibarıyla resmen başlıyor. İl müdürlüklerinin internet sayfalarında ilanlar 7 gün süreyle yayımlanacak ve kiralamaya talep formsuz olarak başvurular alınacak. Başvuruya göre öncelikli gruplar bulunacak; bölgelerde ikamet edenler, kooperatifler ve meslek odaları gibi kuruluşlar ilk olarak değerlendirilecek. Kira bedelleri ise Arazi Tespit Komisyonu tarafından takdir edilecek.

KİRA BEDELİNİ KİM BELİRLER? Kira bedellerinin belirlenmesi, il müdürlüklerindeki Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin oluşturduğu Arazi Tespit Komisyonu tarafından yapılır. Komisyon, 5 asil ve 2 yedek üyeden oluşur; bu üyeler arasında il ve ilçe müdürlüklerinden yetkililer yer alır.

ARAZİNİN İŞLENİP İŞLENMEDİĞİ NASIL TESPİT EDİLİR? Komisyon, kadastro ve parsel verileri ile uydu, coğrafi bilgi sistemleri ve diğer kamu verilerini inceleyerek 2 yıl üst üste işlenmemişlik durumunu değerlendirir. 31 Ağustos’a kadar hasat dönemlerini dikkate alır ve 1 Eylül itibarıyla bölgeler için takipte olur. Ekonomik bütünlük kriteri de göz önünde bulundurulur; yerleşim yerlerine yakın parseller önceliklidir. Ancak dikili tarım ve örtü altı tarımı (seracılık) gibi bazı türler kapsam dışında olabilir.

İSTEK SÜRECİ NASIL İŞLER? Tarım arazileri il müdürlüklerinin web sayfalarında ilan edildikten sonra isteyenler kiralama talep formunu doldurup başvurur. Aynı arazi için birden çok başvuru olabilir. Öncelik varsa tercihli gruplardan sonuç alınmazsa, en yüksek teklifi verenler arasından diğer istekler değerlendirilir.

KİRA BEDELİ VE ÖDEME ŞEKİLLERİ Kiraya verilecek araziler en geç 15 gün içinde kiracıya teslim edilir. Kira bedelleri arazi sahiplerine ödenir. Mal sahibine ulaşılamıyorsa kira bedeli Bakanlıkça belirlenen bir kamu bankasında 3’er ay vadeli hesaplarda nemalandırılarak birikir ve hak sahiplerine payları oranında dağıtılır.

KİRALAMANIN ŞARTLARI Kiralanabilirlik için mülkiyetin gerçek veya tüzel kişilere ait olması, iki yıl üst üste işlenmeme şartı ve komisyonların ekonomik olarak bu arazinin kiralamaya uygun bulması gerekir. Köy ve ilçe yerleşim alanlarına yakınlık gibi kriterler de aranan diğer unsurlardır. Uzak alanlarda kira faydası sınırlı olabilir.

İLK KİRALAMANIN TARİHİ İlk kira işlemlerinin 16 Ekim 2025 tarihinde yapılması planlanmaktadır. Bu süreç, mülkiyetin değişmesi anlamına gelmez; mevcut sahiplik korunur.

RAYİÇ DEĞERİNDEN AZ OLMAMASI Kira bedellerinin rayiç değerinin altında olmaması beklenir. Öncelikli gruplarda çok sayıda talep olması durumunda en yüksek teklifi verenler önceliklidir; bölgede talep yoksa dışarıdan talep aldığı durumda da işlem yürütülebilir. Tarım dışı kullanımlar tespit edildiği durumda kira sözleşmesi feshedilir ve taşınmaz iade süreci başlatılır.