İşten Çıkarma ve İhbar Tazminatı: Ankara 60. İş Mahkemesi Kararından Sonra Yargıtay Değerlendirmesi

Resmi Gazete’de yayımlanan karar incelendiğinde, bir şirketin nakliye işlerinde çalışan bir işçinin iş akdinin haklı bir neden olmaksızın feshedildiği ve ihbar tazminatı ile fazla mesai alacaklarının ödenmediği iddiasıyla dava açtığı görülmektedir. Şirket, işçinin madencilik faaliyetleri kapsamında istihdam edildiğini, ancak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun şirketin madencilik faaliyetlerini askıya alması sebebiyle ihbar tazminatına hak kazanılmadığını öne sürmüştür.

Yargılamayı yapan Ankara 60. İş Mahkemesi, davacının fazla mesai alacaklarını kabul etmiş; ihbar tazminatı yönünden ise davayı reddetmiştir. Bu karar, Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluyla temyiz edilmiştir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi ise ihbar tazminatı yönünden davanın reddedilmesini hatalı bulmuş ve dosyayı bozmuştur; bozma kararı, sonuca etkili olmamıştır.

Gerekçe özeti: Kararda, fesih hakkının kullanımı için zorlayıcı nedenin işyerinde değil işçinin çevresinde meydana gelmesi gerektiği ve bunun sonucunda “işçinin kusuru olmaksızın geçici ifa imkânının bulunmaması” gerektiği ifade edilmiştir. Ayrıca, işyerinde meydana gelen zorlayıcı nedene dayanılarak işverenin fesih hakkını haklı nedenle kullanamayacağına vurgu yapılmıştır. Bu nedenle davacı işçiye ihbar tazminatı ödenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır; mahkemenin aksi yönde hüküm kurması hukuka aykırı olarak değerlendirilmiştir.

İlgili karar, kanun gereği fesih ve tazminat yükümlülüklerinin belirlenmesinde, işçinin çevresel faktörlerin etkisiyle karşı karşıya kalması halinde dengenin nasıl kurulacağını örneklendirmektedir. Mahkeme kararlarının bu bağlamdaki uyumunu ve uygulanabilirliğini yakından gösteren bu süreç, zorlayıcı nedenin kapsamı ve ihbar tazminatının varlığı konularında önemli bir içtihat olarak kayda geçmiştir.