İnsan beyin hücrelerinin farelere nakliyle ilgili çarpıcı gelişme: etik tartışmalar ve bilimsel etkiler kısa özette.
Fudan Üniversitesi ve Çin Bilimler Akademisi ile UniXell Biotechnology’nin ortak çalışmasında, A10 adını taşıyan özel dopamin nöronları üretildi. Bu hücreler, beynin ödül ve motivasyon sistemlerinde kritik rol oynuyor ve depresyon, şizofreni ile bağımlılık gibi bozukluklarda önemli ölçüde zarar görüyor.
İnsan pluripotent kök hücreleri, özel bir kimyasal karışımla işlenerek gerçek A10 hücreleriyle aynı elektriksel ve moleküler özellikleri kazandı. Deneysel aşamada kronik strese maruz bırakılan ve depresyon benzeri davranışlar sergileyen farelere bu nöronlar nakledildi.
Sonuçlar, araştırmacıları şaşırtan bir gelişme gösterdi: nakledilen hücreler, kaygı ve çaresizlik belirtilerinde belirgin bir azalma ile keyif alma kapasitesinde artışa yol açtı. Yeni nöronlar, mevcut sinir ağlarına bağlanarak dopamin iletimini yeniden yapılandırdı ve hayvanlarda antidepresan benzeri etkilerin ortaya çıkmasına zemin hazırladı.
Araştırmacılar, bu yaklaşımın geleneksel antidepresan tedavilerden farklı olarak hasarlı sinir devrelerini hedef alıp onarmamızı sağladığını belirtiyor. Böylece istenmeyen yan etkilerin en aza indirilebileceğine dikkat çekiliyor. Dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen majör depresyonun dirençli vakalarının tedavisinde hücre temelli yaklaşımların umut verici bir seçenek olabileceği vurgulanıyor.
Her ne kadar sonuçlar doğrudan insanlarda uygulanabilir olmasa da, bu çalışmalar psikiyatrik hastalıkların tedavisinde yeni nesil biyoteknolojik yaklaşımların önemini ortaya koyuyor. Önümüzdeki yıllarda bu yöntem mevcut tedavilere ve dirençli depresyon belirtilerine doğrudan çözüm sunabilir.