HÜRJET Projesi: Geliştirme Aşamaları ve Teslimat Stratejileri

Türkiye’nin savunma sanayinde öncü rolünü pekiştiren HÜRJET Projesi kapsamında iki prototip ile yapılan geliştirme ve test süreçleri, şimdiye kadar toplamda 340 sorti ve yaklaşık 260 uçuş saatine ulaştı. Seri üretim çalışmaları devam ederken yıl içinde planlanan teslimatlar ve montaj süreçleri, 2026 hedefleri doğrultusunda ilerliyor. Önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde ise üretim uçakların ilk uçuşlarının gerçekleştirilmesi amaçlanıyor.

Geliştirme süreci Ağustos 2017’de başlayan yerli ve milli Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı projesinde, tamamlanan üretimin ardından ilk komponent 10 Haziran 2022’de nihai montaj hattına taşındı. Montajın tamamlanmasının ardından yer testleri (iniş takımı, kablaj, kanopi mekanizması, elektrik testleri) başlatıldı ve aviyonik ile elektrik sistemi ile yakıt testleri gerçekleştirilerek motor çalıştırma gereksinimleri için hazırlıklar yapıldı. Türkiye’nin ilk jet motorlu süpersonik eğitim uçağı olan HÜRJET, 30 Ocak 2023’te ilk kez motorunu çalıştırdı ve 25 Nisan 2023’te gökyüzüyle buluştu.

Uçuşlar tasarım sınırlamaları içinde sürdürülürken, TUSAŞ ise ayda iki adet HÜRJET teslimatını mümkün kılacak seri üretim kapasitesi için çalışmalarını sürdürüyor. İlk aşamada HÜRJET’in TSK’ya 16 adet olarak teslim edilmesi planlanıyor; konfigürasyon çeşitlilikleriyle bu sayı ilerleyen dönemde artacak.

Geniş görev yelpazesi Tek motorlu ve tandem kokpitli olan HÜRJET, modern savaş uçağı eğitiminde kritik rol oynaması amacıyla tasarlandı ve harbe hazırlık geçiş eğitimi, hava devriyesi (silahlı ve silahsız) ile akrobatik gösteri gibi görevleri üstlenebilecek yeteneklere sahip. Boyutlarına bakıldığında 13,6 metre uzunluk, 4,1 metre yükseklik ve 9,5 metre kanat açıklığı ile 1,4 Mach hıza ulaşabiliyor ve azami 45 bin feet irtifaya çıkabiliyor. Uçakta toplamda 7 istasyon bulunuyor; üç kanat altında ve bir gövde altında konumlanan bu istasyonlarda çeşitli faydalı yükler taşınabiliyor ve toplam faydalı yük kapasitesi 3 tonun üzerinde.

Test süreci boyunca 2 farklı kamuflajla uçuşlar gerçekleştirildi ve ileride Akrobasi Timi Türk Yıldızları ile olası iş birlikleri için de çalışmalar sürüyor.

İspanya’ya ihracat hedefi ve sözleşmeler HÜRJET’in İspanya’ya ihracatına ilişkin sözleşmenin yakın zamanda imzalanması bekleniyor. TUSAŞ Genel Müdürü Mehmet Demiroğlu, El Espanol’a yaptığı açıklamada taraflar arasında çözümsüz herhangi bir konu kalmadığını belirterek nihai tedarik sözleşmesinin kısa sürede imzalanmasının hedeflendiğini ifade etti. İlk aşamada 16 adet uçak ile başlayacak teslimatlar ve varyant taleplerine bağlı olarak bu sayı artacak. Ayrıca F-5 uçaklarının yerine geçecek Entegre Eğitim Sistemi için yaklaşık 3 milyar 120 milyon avroluk bir bütçeyle 45 adet HÜRJET’in 2028 itibarıyla teslim edilmesi öngörülüyor.