Hakan Fidan’dan BRICS Zirvesi Sonrası Güncel Değerlendirmeler ve Uluslararası Mesajlar

BRICS Zirvesi Sonrasında Güvenlik ve Uluslararası Politika Üzerine Değerlendirmeler

Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 6-7 Temmuz tarihlerinde Rio de Janeiro’da düzenlenen 17. BRICS Zirvesi’nin ardından önemli açıklamalarda bulundu. Zirve sırasında ve sonrasında yaşanan gelişmeler, bölgesel ve küresel politikaların şekillenmesinde etkili olmaya devam ediyor.

Şehit Askerlerimize Allah’tan Rahmet ve Vatan Savunmasına Vurgu

Fidan, Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde gerçekleştirilen arama-tarama faaliyetleri sırasında metan gazına maruz kalan ve şehit olan 12 kahraman askerimize Allah’tan rahmet dileyerek, ailelerine başsağlığı ile sabır temennisinde bulundu. “Kahramanlarımızın ruhu şad olsun, onların bize emanet ettiği vatanı en iyi şekilde korumaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin BRICS’e Katılım Gelişmeleri ve Uluslararası Duruş

Fidan, Türkiye’nin zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen katıldığını hatırlatarak, ülkenin BRICS ülkeleri arasında davet edilmesinin önemine vurgu yaptı. “Türkiye’nin uluslararası alandaki güçlü duruşu, sözlerinin daha fazla dikkate alınmasına ve saygı görmesine neden oluyor. Tecrübelerimiz ve görüşlerimiz, uluslararası toplum tarafından değerli bulunuyor.” dedi. Ayrıca, Brezilya’nın ev sahipliğinde gerçekleşen zirvenin oldukça verimli geçtiğini belirtti.

Uluslararası Sistem ve Reform Çabaları

Fidan, zirvede öncelikli konuların başında, uluslararası sistemdeki mevcut hataların giderilmesi ve reform çalışmalarının hızlandırılması olduğunu ifade etti. Ayrıca, son dönemde küresel gündemi meşgul eden yapay zeka teknolojisinin de zirvede detaylı şekilde ele alındığını dile getirdi. Oturumlar kapsamında, iklim değişikliği ve küresel sağlık gibi kritik meselelerin de önemli tartışmalara sahne olduğunu aktardı.

Adil ve Eşit Bir Dünya İçin Çabalar

Fidan, “Dünya 5’ten büyüktür” sözünü hatırlatarak, bu ifadenin adaletsizlik ve eşitsizliği güçlü bir şekilde dile getirdiğini belirtti. Bu söylemin, pek çok uluslararası olayda yansıması olduğunu vurguladı. Yapay zeka alanındaki gelişmelerden de bahsederek, teknolojinin hızlı gelişiminin bazı ülkelerin bu avantajlardan mahrum kalmasına neden olduğunu ve bu durumun küresel dengeyi etkilediğine dikkat çekti. Uluslararası kuruluşların ve platformların bu konuda duyarlı olması gerektiğinin altını çizdi.

İklim Değişikliği ve Küresel Taahhütler

Fidan, iklim değişikliğinin ciddiyetine vurgu yaparak, Türkiye’nin bu konuda gösterdiği kararlılığı ve taahhütleri hatırlattı. “Bütün ülkelerin bu konuda ciddi endişeler taşıdığı görülüyor.” dedi. BRICS ülkelerinin, dünya nüfusunun yarısından ve küresel ekonominin yaklaşık %40’ından sorumlu olduğunu hatırlattı. Türkiye’nin, bu gelişmeler ışığında, uluslararası platformlarda aktif rol almaya devam edeceğini sözlerine ekledi.

İsrail ve Gazze Meselesi Üzerine Uluslararası Tutum ve Değişim

Fidan, BRICS bildirgesinde İsrail’in saldırılarına ve uluslararası toplumun tutumuna ilişkin tartışmalara değindi. “Gazze’deki soykırım zirveye ulaştıktan sonra, bazı uluslararası aktörler bile İsrail’i desteklemekten vazgeçti.” diyerek, artık çok az sayıda ülkenin İsrail’e destek verdiğine dikkat çekti. Bunların başında ise, retorikte Amerika Birleşik Devletleri’nin geldiğini belirtti. Uluslararası toplumun büyük çoğunluğunun açıklamalarında, Gazze olaylarının lanetlendiği ve iki devletli çözüm çağrılarının yapıldığına işaret etti. Mevcut duruma rağmen, sistemdeki bu ‘arıza’nın çözüme kavuşması gerektiğine vurgu yaptı.

Geçici Ateşkes ve İnsani Yardımlar

Fidan, taraflar arasında devam eden görüşmeler hakkında, arabulucu ülkelerin daha iyimser bir tablo çizdiğine değindi. “Sabah erken saatlerde Katar Başbakanı ile görüştüm ve durum değerlendirmesi yapıldı.” diyerek, müzakerelerin Doha’da devam ettiğini ve birkaç gün içinde net bir sonuç alınmasının beklendiğini söyledi. “Ateşkesin hayata geçmesi, insani yardımların başlaması ve bu soykırımın durdurulması temel dileğimizdir.” dedi.

İran ve İsrail Arasındaki Müzakereler ve Belirsizlikler

Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile yaptığı görüşmeye değinerek, “Hankendi’de Cumhurbaşkanımız Sayın Pezeşkiyan ile görüşmüştü. Erakçi de oradaydı.” diye açıkladı. Ayrıca, İran-İsrail arasındaki ateşkes ve müzakerelerin son durumu hakkında bilgi verdi. “Ateşkes halen geçerliliğini koruyor, taraflar buna uyuyor. Ancak, nükleer müzakerelerin yeniden başlaması konusunda belirsizlik devam ediyor.” diyerek, ABD ve İran arasındaki temasların da sürdüğünü belirtti. “Diplomatik yollarla çözüm bulmak, savaşın yayılmasını engellemek en büyük önceliğimiz.”

İstanbul Barış Müzakereleri ve Sonuçlar

Fidan, İstanbul’da düzenlenen barış müzakerelerinin iki turunun, savaşta önemli kazanımlar sağladığını vurguladı. “En önemlisi, rekor sayıda savaş esirinin değişimi ve naaşların iadesi gerçekleşti.” diyerek, arabuluculuk diplomasisinin insanlık adına önemli bir araç olduğunu ifade etti. Tarafların müzakerelerden memnun olduklarını ve kalıcı ya da geçici bir ateşkesin nasıl sağlanacağına dair tartışmaların devam ettiğini belirtti. “Taraflar, farklı fikirleri olsa da, yaratıcı çözümler üzerinde uzlaşmaya yaklaşabilirler.”

Gelecek Liderler Zirvesine Dair Görüşler

Fidan, olası liderler zirvesine ilişkin olarak, “Putin ve diğer liderlerin, mevcut muhataplarıyla bir araya gelmekte sorun görmediklerini” belirtti. Özellikle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşme planları olduğunu ifade etti. “Rus tarafı, üçüncü tur görüşmelere hazır olduklarını ilettiler. Ukrayna tarafının yanıtını bekliyoruz.” diye ekledi. Ayrıca, diplomasi trafiğinin hız kesmeden devam edeceğine ve uluslararası platformların ikili görüşmeler için büyük fırsatlar sunduğuna vurgu yaptı.