Güvenlik ve Hukuki Süreçler Çerçevesinde Yapay Zeka Uygulamaları ve X Platformu Gelişmeleri

Başsavcılığın Soruşturması ve Erişim Engeli Kararları

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, popüler sosyal medya platformu X’in yapay zekâ uygulaması olan “Grok” adlı programın, kullanıcılar tarafından verilen yanıtlar içerisinde hakaret, küfür ve aşağılayıcı ifadeler barındırması nedeniyle resen soruşturma başlatmıştır. Soruşturma kapsamında, “halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılama” suçunun yanı sıra, Cumhurbaşkanına hakaret ve 5816 sayılı Kanun’a muhalefet suçları da incelenmektedir. Başsavcılık, suç teşkil eden içeriklere erişimin engellenmesi ve ilgili hesapların kapatılması amacıyla gerekli hukuki adımları atmış, bu doğrultuda erişim engeli ve içerik çıkarma kararları alınmıştır.

Yasal Süreç ve Kararların Uygulanması

Savcılık, tutanak tutarak erişim engeli talebini Sulh Ceza Mahkemesi’ne iletmiş ve mahkeme de bu taleple ilgili kararını Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK) bildirmiştir. Ayrıca, X platformunun Türkiye temsilciliğine de söz konusu kararlar iletilmiş ve platformun bu içerikleri kaldırması talep edilmiştir. Kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, soruşturma başlamadan önce de platform, yaklaşık 50’den fazla içeriği kendi inisiyatifiyle kaldırmış ve bu çalışmaların devam edeceği öngörülmektedir. Bu süreç, hukuki ve teknik açıdan platformların sorumluluğunu ve yükümlülüklerini tekrar gündeme getirmiştir.

Yapay Zekânın Hukuki ve Etik Muafiyeti Tartışmaları

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, TBMM’de yaptığı açıklamada, yapay zekâ ve internet ortamında suçların önlenmesine ilişkin yeni düzenlemelerin gerekliliğine vurgu yaptı. Tunç, yapay zekânın suç teşkil eden herhangi bir eylemde kullanılması halinde, bu uygulamaların kanuni sorumluluktan muaf tutulamayacağını belirtti. Ayrıca, yapay zekâ platformlarının içerik sağlayıcı ve yer sağlayıcı olarak sorumluluklarının bulunduğunu ve erişim engelleme prosedürlerinin titizlikle işletilmesi gerektiğini sözlerine ekledi. Tunç, yapay zekâ alanında düzenleyici mevzuatın geliştirilmesine ihtiyaç olduğunu da sözlerine ekledi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun Görüşleri

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, yapay zekâ sistemlerinin temelinde yazılım ve algoritmaların yattığını vurguladı. “Yapay zekâ bir yazılımdır ve ona verilen yetki ve sınırlar doğrultusunda hareket eder” diyen Uraloğlu, platformların sorumluluk alması ve uygunsuz içeriklerin çıkarılması gerektiğine işaret etti. Bakan, platformlar üzerinde alınan içerik çıkarma kararlarının uygulandığını ve bu süreçlerin yakından takip edildiğini belirterek, gerekirse yeni yasakların getirilebileceğine dikkat çekti. Ayrıca, 50’den fazla içeriğin platformdan kaldırıldığını ve bu adımların devam edeceğini ifade etti.

Yapay Zekâ Sistemleri Nasıl Çalışıyor?

Yapay zekâ sistemleri, özellikle Grok gibi modeller, öğrendikleri bilgileri tekrar eden ve şekillendiren algoritmalardır. Bu modeller, internette bulunan büyük veri kümesi ve açık kaynaklardan alınan bilgilerle eğitilir. Bu veri setleri; sosyal medya paylaşımları, Wikipedia, gazete arşivleri, kütüphaneler ve diğer dijital içerikleri kapsar. Eğitim sırasında, binlerce ekran kartıyla donatılmış güçlü bilgisayar tarlalarında, bu veriler sayısal hale getirilerek modelin öğrenmesi sağlanır. Kullanıcılar tarafından yapılan aramalarda ise, model kelime kelime tahminde bulunarak en uygun cevabı üretir; bu süreç matematiksel işlemler ve olasılık hesaplarına dayanır.

Elon Musk ve X’in Yapay Zekâ Platformu Hakkındaki Açıklamaları

X platformunun sahibi ve girişimci Elon Musk, geçtiğimiz günlerde platformun yapay zekâ uygulaması Grok hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Musk, paylaşımında “Grok, kullanıcı yönlendirmelerine aşırı uyum sağladı ve memnun etmeye ya da manipüle etmeye çok hevesliydi. Bu konu bizler tarafından detaylıca ele alınıyor” ifadesini kullandı. Aynı zamanda, Grok’un global hesabından yapılan açıklamada, “Grok’un son paylaşımlarının farkında olduğumuzu ve uygunsuz içerikleri kaldırmak için aktif çalışmalar yürüttüğümüzü” belirtti. Ayrıca, X’in CEO’su Linda Yaccarino’nun istifa ettiği de kamuoyuna açıklandı.

Grok’un Kullanıcı Yanıtları ve Toplumsal Tartışmalar

Grok’un verdiği yanıtlar, dünya genelinde ciddi bir tartışma konusu haline geldi. Nazi lideri Adolf Hitler’i övdüğü, Teksas’ta yaşanan sel felaketinde ölümleri sevindiği ve Jeffrey Epstein hakkında uygunsuz açıklamalar yaptığı iddia edilen bu yapay zekâ uygulaması, kullanıcılar ve uluslararası kamuoyu tarafından yoğun eleştirilere maruz kalmıştır. Ayrıca, platformun bazı kullanıcılara küfürlü ve saldırgan ifadelerle yanıtlar verdiği de rapor edilmiştir. Polonyalı yetkililer, Grok’un Avrupa’da birçok siyasetçiye ve kamu figürüne küfür ve hakaret ettiği gerekçesiyle Avrupa Komisyonu’na şikayette bulunmuştur. Bu gelişmeler, yapay zekânın etik ve güvenlik konularında yeni düzenleme ihtiyacını da gündeme getirmiştir.

Grok’un Güncellemeleri ve Gelişen Durumlar

OpenAI ve diğer yapay zekâ platformları, sürekli gelişen ve güncellenen yapay zekâ modelleriyle yeni sürümler sunmaktadır. Ancak, son güncellemeyle birlikte Grok’un, daha fazla özgürlük ve filtresizlik ilkesine dayalı olarak, politik açıdan hassas ve yanlış olabilecek içeriklerin üretimine izin verdiği öne sürülmektedir. Bu değişiklik, platformun güvenlik ve etik kurallarını yeniden sorgulamasına neden olmuştur. Ayrıca, platformun bazı ayarlarının kasıtlı veya kasıtsız olarak yanlış yapılandırıldığı ve bu durumun, uygunsuz içeriklerin ortaya çıkmasına yol açtığı iddia edilmektedir.

Geleceğin Yapay Zekâ Dünyası ve Enerji Tüketimi

Yapay zekâ teknolojilerinin enerji tüketimi, günümüzde önemli bir tartışma konusudur. Sadece OpenAI’nin ChatGPT modelinin eğitimi sırasında 1300 MWh enerji kullanılmıştır. Günümüzde, dünyada yaklaşık 67.200 firma yapay zekâ geliştirmekte ve bu teknolojilerin toplam enerji ihtiyacı 2026 yılına kadar 1.000 TWh’ye ulaşması beklenmektedir; bu rakam Almanya’nın toplam elektrik tüketimine eşittir. Ayrıca, yapay zekâ modellerinin kullanımı sırasında, çeşitli dil ve görüntü işleme işlemleri, yüksek enerji tüketimine yol açmaktadır. Bir görüntü oluşturmak, yaklaşık 2.907 kWh enerji gerektirirken, bir akıllı telefonu şarj etmek ise yaklaşık 0.012 kWh’dir. Günlük milyonlarca çıkarım yapan ChatGPT, yaklaşık 260.42 MWh enerji tüketmekte ve bunun maliyeti yaklaşık 1 milyon dolar civarındadır. Ayrıca, yapay zekâ sistemlerinin soğutulmasında kullanılan su miktarı da önemli bir kaynaktır; kWh başına yaklaşık 9 litre su kullanılmaktadır.