Güvenli Liman Talebi ve Merkez Bankası Alımları: 2024-2025 Döneminde Altın ve Gümüşün Yükselişi

Yıl başından bu yana ons altın, yaklaşık 2.620 dolardan başlayıp jeopolitik gerilimler, ABD yönetiminin uyguladığı tarifeler ve küresel siyasi belirsizliklerin etkisiyle alış ağırlıklı bir seyir izledi. Hükümet kapanması ihtimali de bu yükseliş ivmesini hızlandırdı ve ons altın için hareketli bir döneme girildi.

Bu süreçte, FED’in faiz indirimi sinyallerinin güçlenmesiyle birlikte ons altın güne olumlu bir başlangıç yaparak rekor seviyelere yaklaştı ve 4.525 dolara çıkarak geçen yılın en yüksek ilk tepkisini verdi. Böylece, küresel belirsizlikler arttıkça altının onsu, bu yıl içinde 52 kez rekor kırdı. Yıl başından itibaren toplamda değer kazancı yaklaşık %71 civarında ve yaklaşık 1.880 doların üzerinde seyrediyor.

Gümüş fiyatları da altına paralel yükseliş gösterdi; spot piyasada ons başına yaklaşık 71 dolar seviyesine tırmanan gümüş, yıl başından bu yana %137 artışla altını geride bıraktı. Her iki değerli metal de yükselen siyasi belirsizliklerden destek buluyor. Uluslararası arenada ABD ile Venezuela arasındaki çatışmanın tırmanması ve Fed’in daha çok faiz indirimi ihtimali, güvenli liman talebini canlı tutuyor. Dolar zayıflamaya yüz tuttuğunda, diğer para birimlerini kullanan alıcılar için değerli metallere olan talep artıyor.

Analistler, dolar endeksindeki kırılganlığın bir kısmını hafifletmesi ve merkez bankalarının alışlarının altın fiyatlarındaki hareketi tetiklediğini belirtiyor. Yüksek belirsizlik dönemlerinde yatırımcıların altını ve gümüşü güvenli liman aracı olarak görmesi, talebi 2025 yılında da yüksek tutuyor. Gümüşün özellikle elektromobilite, güneş enerjisi ve teknoloji endüstrisindeki rolü, bu metalin talebini güçlendiriyor.

Makroekonomik rüzgarlar ve temel göstergeler gelecek yıl daha da yükselişe işaret ediyor ifadesiyle konuşan ING Emtia Stratejisi Başkanı Warren Patterson, altının geçmiş yıllardaki güçlü performansını anımsatarak, merkez bankalarının alımları, makro belirsizlikler ve stratejik varlık dağılımındaki değişimler nedeniyle yükselişin sürdüğünü belirtti. Patterson, 2026’da da altın için yeni rekor hedefleri öne sürerek, zayıf görünümün bile düşüşleri sınırlandıracağını öngördü.

Jeopolitik riskler altını destekliyor diyen OANDA MarketPulse Analisti Zain Vawda, Rusya-Ukrayna krizinin, ABD-Venezuela durumunun ve İsrail-İran geriliminin güvenli liman talebini güçlendirdiğini vurguluyor. ABD’nin enflasyon ve istihdam verileriyle birlikte faiz indirimi beklentilerinin artması, dolar ve dolayısıyla altın üzerinde baskı oluşturdu. Vawda, jeopolitik risklerin artışının yatırımcıları yeniden güvenli limanlara yönlendireceğini sözlerine ekledi.

Londra merkezli Bullionvault’ın Baş Analisti Adrian Ash ise bu yıl altın fiyatlarının yükselişini üç ana nedene bağladı: jeopolitik gerilimler, faiz ortamındaki belirsizlik ve yatırım portföylerinin önemli bir kısmının güvenli liman varlıklarına yönelmesi. Ash, varlık fonları ve kurumsal yatırımcıların talebinin altını yükselten ana itici güçler arasında olduğunu belirtti.

Altın fiyatları, faizler, dolar ve tahviller arasındaki dinamik için uzmanlar, düşen faizlerin altına olan cazibeyi artırdığını, ancak tahvil getirileri ile arasındaki negatif korelasyonun son yıllarda zayıfladığını ifade ediyor. ABD’nin yüksek bütçe açığını finanse etmek için düşük faiz politikaları izlemesi ve dolara güvenin azalması, yatırımcıları altın ve gümüşe yönlendiriyor. Yeni Fed başkanının Trump’ın görüşlerine uygun hareket etmesi beklentisi, faiz indirimlerinin süreceği yönündeki görüşleri güçlendiriyor. Doların güvenli liman konumunu kaybetmesi de bu süreçte önemli rol oynuyor.

WGC’ye göre 2025’in üçüncü çeyreğinde küresel altın talebi rekor kırdı ve merkez bankalarının alımlarıyla birlikte ETF’ler ve fiziksel talepteki artışlar, altın bütünüyle talebi destekliyor. Savaş ve merkez bankalarının alımları ile ilgili sürdürülen politikaların, 2022’den bu yana artan alımlarla altın fiyatlarını yukarı yönlü itmeye devam ettiği belirtiliyor.