GİB’in yapay zeka destekli denetimleriyle 3.6 milyar liralık kayıt dışı gelir tespiti ve vergi güvenliği için yenilikçi yaklaşım.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), saha çalışmalarına ek olarak yürüttüğü yapay zekâ destekli denetimler neticesinde düğün salonları ve lüks düğün organizatörlerine yönelik kapsamlı bir inceleme başlattı. Elde edilen veriler, kayıt dışı gelirlerin büyüklüğünü ve sektör içindeki ilişki ağlarını gün yüzüne çıkardı.
Şikâyetler ve saha taramaları kapsamında vatandaşlardan gelen bildirimler de dikkate alınarak yapılan süreçte, beyan edilen gelirlerle fiili tahsilatlar arasında belirgin farklar tespit edildi. Yıl başından itibaren süren hasılat incelemeleri kapsamında ilk aşamada 474 düğün salonu için saha denetimi gerçekleştirildi ve 1226 fiili denetim yapıldı. Buna ek olarak, düğün organizasyonlarına yönelik 4 bin 623 mükellef yapay zekâ destekli analiz sürecine tabi tutuldu. Mükelleflerin vergi beyannameleri, işlem hacimleri, banka hareketleri, fatura düzenlemeleri ve sosyal medya faaliyetleri gibi çok sayıda veri, ilişkilendirme algoritmaları ve büyük veri analitiğiyle ayrıntılı olarak incelendi.
İzaha davet edildiler ayrımıyla yürütülen denetimlerde faaliyet türlerine göre kır düğünü organizatörleri, lüks kokteyl ve davet hizmeti sunan firmalar ile klasik salon düğünü işletmeleri ayrı ayrı değerlendirildi. Analizler sonucunda beyan ve gelir arasındaki en yüksek sapma, lüks düğün hizmeti sunan organizasyon firmalarında görüldü. Yaklaşık 1600 civarındaki mükellef, “riskli” olarak değerlendirildi ve izaha davet edilerek gerekli açıklamaları sunmaları istendi.
Sonuçlar ve gelecek planı açısından, elde edilen bulgular sektörlerdeki kayıt dışılığın boyutunu net biçimde ortaya koydu. Düğün salonları ve lüks düğün organizatörlerine yönelik olarak 3.6 milyar liralık kayıt dışı gelir tespiti yapıldı. Denetimler ise devam edecektir.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise elde edilen gelirlerin beyan edilmesi konusundaki kararlılığı vurgulayarak, kayıt dışı ekonomiye karşı sıfır tolerans politikalarıyla denetimlerin süreceğini belirtti: “Vergide adaletin sağlanması, yükümlülüklerini yerine getiren milyonlarca vatandaşımıza karşı sorumluluğumuzdur. Bu tür analizler, yalnızca gelir tespitiyle sınırlı kalmayıp, sektörün bileşenleri arasındaki görünmeyen ilişki ağlarını da aydınlatır.”