Genişleyen Vergi ve Harç Düzenlemeleriyle 2026 İçin Yeni Vergi Yükleri ve İstisnalar

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan teklife göre Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak değişikliklerle konut dışı kiralamalardan doğan giderler ve kredili gayrimenkul yatırımları kapsamlı şekilde yeniden yapılandırılıyor. Bu düzenleme, sahip oldukları binaları mesken olarak kiraya verenlerin bir takvim yılı içindeki mesken kira gelirlerine ilişkin istisnayı, belirli emeklilik, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar için de özel olarak düzenliyor ve 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek.

Vergi yükünün adil dağılımını amaçlayan bu yaklaşım, konut dışı kiralamalar için borçlanma maliyetlerinin gider olarak dikkate alınmasını ve kira gelirlerindeki vergi matrahının daha doğru belirlenmesini hedefliyor. Ayrıca konut kredisiyle elde edilen gayrimenkullerin kira yoluyla elde edilen gelirlerinde vergi açısından oluşan farkların azaltılması öngörülüyor; böylece tasarrufların üretime yönlendirilmesi ve borç yükünün vergisel olarak gider olarak dikkate alınması mümkün hale geliyor.

İlgili hükümle, konutlar hariç, kiraya verilen mal ve haklar için yapılan borçların faizleri ile iktisap bedelinin %5’inin, 5 yıl süreyle indirilebilmesi mümkün olacak. Bu değişiklik 2025 yılı gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere yayımlama tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

Geçici vergiye ilişkin yeni uygulama kapsamında, 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerle kazançlar hesaplanabilecek; dördüncü geçici vergi dönemi sisteme dahil edilerek geçici vergi beyannamesi alınması sağlanacak. Bu hüküm de 2025 yılı gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere yürürlüğe girecek.

Portföy yapısına göre tevkifat istisnası ise Borsa İstanbul’da işlem gören büyük çoğunluk hisse senetlerinden oluşan fonlar için bir yıl tutma süresine bağlı olarak uygulanmayacak. Ancak portföyünün en az %51’i BIST’te işlem gören fonların katılma payı sahipleri bu istisnadan yararlanmayı sürdürecek.

TAPU HARÇLARINDA CAYDIRICILIK ARTIRILIYOR Düzenlemeyle bazı harçlar yeniden belirleniyor: Büyükşehir olmayan illerde yatırım izleme ve koordine başkanlıklarının il özel idarelerinde olduğu gibi taşıt vergisinden muaf tutulması, tapu harçlarında ise edinim ve satış işlemlerinde uygulanacak istisnaların genişletilmesi öngörülüyor. Ayrıca, tapuda yapılan işlem sonrasında emlak vergisi değeri üzerinden düşük bedelle beyan edilmesi halinde fark üzerinden tarhiyat yapılması yükümlülüğünde vergi ziyaı cezaları “bir kat” olarak uygulanacak.

Noter işlemlerinde, sıfır araçların ilk tescil ve ikinci el araçların satış/devirlerinde noterden gelen nispi harçlar düşük bedel üzerinden alınacak; bu düzenleme 1 Ocak 2026 itibarıyla geçerli olacak. Gayrimenkullerin devriyle ilgili bedellerde çeşitli durumlar için yeni oranlar uygulanacak ve bazı durumlarda bedellerin emlak vergisi değerine dayalı olarak hesaplanması hükümlendirilecek.

SAĞLIK, TİCARET VE TURİZM RUHSATLARINA YILLIK HARÇ GELİYOR Teklif ile mevcut harç uygulamasında ayakta teşhis ve tedavi yapan özel sağlık merkezleri, veterinerlik ve hayvancılık hizmeti veren kuruluşlar ile kıymetli maden ve turizm işletmelerine yönelik ruhsatnamelerden yıllık harç alınacak. Harç miktarları, hizmetin türüne göre değişmekte olup bazı durumlarda ilçelere göre artış uygulanacak. Ayrıca kuyumculuk ve ikinci el motorlu taşıtı ticareti gibi faaliyetler için belirlenen yıllık bedeller de netleşecek ve belediyelerin nüfusu dikkate alınarak artışlar uygulanacak. Bu harçlar 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek ve bazı istisnalar büyüyen kapsamla birlikte uygulanacak.

Hayvan muayene ve veterinerlik hizmetleri için harçlar ise her yıl için belirlenecek. Bunlar, muayenehane ruhsatı, poliklinik ruhsatı ve hayvan hastanesi ruhsatı gibi farklı kategorilere göre belirlenen tutarlardan oluşacak. Turizm işletme belgeleri için de yıllık harçlar belirlenecek. Kıymetli maden rafinerileri ve aracılığıyla ilgili faaliyet belgelerine de yıllık ödemeler öngörülüyor.

Yeni Madde İhdisi ve Kapsam Genişletmesi kapsamında KOMİSYON teklifiyle bazı geçici maddeler ve yatırımlar için ek hükümlere yer veriliyor. Bu başlık altında, ölçüler ve ayar kanunu kapsamında damga süresi geçmiş sayaçlar için muayene ve değişim yükümlülüğü 31 Aralık 2028’e kadar ertelenebilecek; bazı para cezaları ise iptal edilmeyecek ama tebliğler durdurulacak ve mahkeme kararına gerek kalmadan tahsilat durdurulacak. Ayrıca sanayi ve teknolojide istihdamı koruma, kapasite geliştirme ve rekabet gücünü artırmaya yönelik destek programlarına ilişkin yeni düzenlemeler getirilirken, işsizlik sigortası fonundan bu tür programlar için kaynak aktarımı yapılacak. Bunların dışında emlak vergisiyle ilgili eski bir geçici madde kaldırılarak yeni düzenlemeler getiriliyor.