Fransa’nın Kredi Notu Değişimi ve Kredi Riskleri: Dağıtılan Notlar ile Finansal Baskılar

Fransa’nın kamu finansmanındaki baskılar ve borç oranlarındaki yükseliş, kredi notu üzerinde dalgalanmalara yol açtı. Morningstar DBRS, 19 Eylül’de uzun vadeli kredi notunu AA (high) seviyesinden AA’ya düşürdü ve görünümü negatiften durağan’a çevirdi. Açıklamada, hükümetin mali durumu yapısal olarak iyileştirir ve borç oranını sürdürülebilir bir yöne çekerse notların yeniden yükselme potansiyeli bulunduğu belirtildi. Not düşüşünün en önemli sebeplerinden biri artan kamu açığı olarak gösterildi ve hükümetin bütçe tasarrufları için güvenoyu alamaması gibi siyasi riskler de ön plana çıktı.

Açıklamada ayrıca, kamu açığının ve borç göstergelerinin büyümeye devam etmesi halinde Fransa’nın notlarının başka derecelendirme kuruluşları tarafından da aynı yönde güncellenebileceği uyarısı yapıldı. Fransa’da bütçe açığının gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) oranının yaklaşık %5,4 seviyesinde olması bekleniyor ve kamu borcunun GSYH’ye oranı, Euro Bölgesi içinde en üst sıralarda yer alıyor. Bu durum, devlet tahvilleri için talep edilen risk primini artırarak borçlanma maliyetlerini yükseltebilir.

2026 bütçesi onaylanmadan önce hükümetin mali politikalarını daha ılımlı adımlarla revize etmesi gerektiği tahmin ediliyor. Parlamentodaki parçalı yapı, sosyal kesimlerin tepkisi ve muhalefetin baskıları, süreci daha karmaşık hâle getiriyor. Kamu borcunun GSYH oranında yükseliş ve bütçe açığının kontrol altında tutulamaması durumunda diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının da benzer adımlara yönelmesi ihtimali bulunuyor.

Fransa’da sosyal harcamalar, emeklilik ödemeleri ve işsizlere yönelik destekler Avrupa ortalamasının üzerinde seyrediyor. İşsizliğin süreleri de uzun vadeli desteklerle ilişkilendiriliyor; bazı vatandaşlar işsizlik ödeneğini iki yıl kadar, bazılarına ise 27 aya kadar uzatabilen uygulamalar bulunuyor. Salgın sonrası yaşanan ekonomik durgunluk ile Ukrayna-Rusya çatışmasının etkileri, kamu borcunun artışını daha belirgin hâle getiriyor.