Filipinler ile Çin Arasındaki Güney Çin Denizi Gerilimi ve Scarborough Sığı Bölgesi

Filipinler ve Çin Arasındaki Güney Çin Denizi Gerginliği

Filipinler Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, Çin’e ait savaş gemilerinin bölgedeki Filipin gemilerine karşı agresif ve tehlikeli manevralar gerçekleştirdiği bildirildi. Bu olay, bölgedeki egemenlik ve deniz hakları konusundaki ciddi tartışmaları yeniden alevlendirdi.

Filipinler donanmasına ait “BRP Emilio Jacinto” isimli gemi, Filipinler Sahil Güvenliği ve Balıkçılık ve Su Kaynakları Bürosuna bağlı diğer gemilerle birlikte bölgedeki rutin devriye faaliyetlerini sürdürüyor iken, Çin’e ait “Ciangkay 2” sınıfı iki firkateyn ve bir Çin Sahil Güvenlik gemisi tarafından takip edildi. Bu takip sırasında, Çin gemilerinin Filipin savaş gemisine karşı çeşitli agresif manevralar yaptığı ve kuyruk bölgesine yaklaşarak tehlike yarattığı bildirildi.

Olayın detaylarına göre, Çin firkateynlerinden biri Filipin gemisinin önünü keserken, diğeri ise purvasından yaklaşarak çarpışma riskini artırdı. Ayrıca, Çin Sahil Güvenlik gemisinin de Filipin gemisini bloke etmeye çalıştığı ifade edildi. Bu gelişmeler, bölgedeki tansiyonu yükselten ciddi bir sınır ihlali olarak kayıtlara geçti.

Çin’in Resmi Açıklamaları ve Filipinler’e Yönelik Tepkiler

Çin tarafı ise olayla ilgili olarak Filipinler’i suçlayıcı açıklamalarda bulundu. Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nun (ÇHKO) Güney Çin Denizi bölgesinden sorumlu Güney Cephe Komutanlığı Sözcüsü Tien Cünli, yaptığı açıklamada, komutanlığa bağlı birliklerin Filipinler gemisini takip ettiğini ve bölgeye girmesini engellediklerini belirtti. Tien Cünli, Çin’in bölgedeki egemenlik haklarını savunmak amacıyla hareket ettiklerini vurguladı.

Sözcü, “Bölgenin Çin’in egemenliğinde olduğunu iddia ediyoruz. Filipinler tarafına, bölgedeki ihlallerini ve provokasyonlarını durdurmaları çağrısında bulunuyoruz. Ayrıca, kamuoyunu yanlış yönlendirmemelerini talep ediyoruz,” şeklinde ifadeler kullandı.

Scarborough Sığı ve Bölgenin Stratejik Önemi

Scarborough Sığı, üçgen biçimli ve ortasında lagün bulunan bir deniz bendi olarak tanımlanır. Bu bölge, Güney Çin Denizi’nin doğusunda, Filipinler’in kuzeyinde, Luzon Adası’na yaklaşık 120 deniz mili (yaklaşık 222 kilometre) uzaklıkta yer alır. Çinlilerin “Huangyan”, Filipinler’in ise “Panatag” adıyla andığı bu sığlık, son yıllarda iki ülkenin egemenlik iddialarını ve denizden gelen güç gösterilerini sergilediği önemli bir bölge haline gelmiştir.

2012 yılında Filipinler Sahil Güvenliği, kaçak avlandıkları gerekçesiyle Çin’e ait 8 balıkçı gemisini alıkoymaya çalıştı. Çin’in müdahalesiyle olaylar büyüdü ve iki ülke arasında ciddi gerilimler yaşandı. Sonrasında Çin, bu resifi kontrol altına alarak bölgedeki nüfuzunu artırdı. Bu gelişmeler, bölgedeki egemenlik ve deniz hakları mücadelesinin ne denli karmaşık ve hassas olduğunu gösteriyor.

Güney Çin Denizi Üzerindeki Egemenlik ve Uluslararası Anlaşmazlıklar

Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde en yoğun egemenlik mücadelesine sahne olmaya devam ediyor. Çin, 1947 yılında yayımladığı haritayla bölgenin %80’ini kendi egemenliği altında gösterirken, bölgedeki diğer ülkeler Vietnam, Filipinler, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.

Çin’in bölgedeki adalarda inşa ettiği askeri üsler, sivil gemi filoları ve kara unsurları uluslararası toplum ve bölge ülkeleri tarafından ciddi şekilde eleştiriliyor. Bu durum, bölgedeki istikrarı tehdit eden en önemli unsurlardan biri olarak görülüyor.

Hollanda’nın Lahey’de bulunan Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016 yılında Filipinler’in Güney Çin Denizi’ndeki hak iddialarını içeren başvurusuna verdiği kararda, Çin’in tek taraflı egemenlik iddialarının uluslararası hukuka uygun olmadığını hükmetmişti. Bu karar, bölgedeki egemenlik mücadelesinin uluslararası hukuk çerçevesinde yeniden değerlendirilmesine zemin hazırladı.