Etkin Pişmanlık ve Siyasi Yasağı Üzerine Tartışmalar: Tecrübeler ve Uluslararası Örnekler

Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlhan Üzülmez, yapılacak düzenlemelerin “etkin pişmanlık” şartına bağlanması gerektiğini savundu ve hakkında işlem başlatılmış olan kişilerin belli bir süre denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmasının, aynı zamanda siyasi faaliyette bulunma yasağıyla desteklenmesi gerektiğini belirtti.

Ayrıca, eve dönüş düzenlemelerinden yararlanmak isteyenlerin pişmanlık şartını karşılamaları ve örgüt üyelerinin belirli bir süre için siyaset yasağına tabi tutulmalarının tartışıldığı belirtildi. Beştaş, “Pişman olsunlar, gelsinler; siyaset yapmasınlar” fikrine karşı eleştirilerini dile getirerek, örgüt üyelerinin pişman olsa bile bugüne kadar çatışmanın sürmesini engelleyemediğini ifade etti ve geçmişte silah bırakanların Türkiye’ye gelmediklerini hatırlattı.

“Henüz vakti gelmedi” şeklindeki görüşlerle tartışmaların şu anda uygulanabilir olmadığını savunan MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, infaz ve Ceza Kanunu açısından henüz konuların netleşmediğini ve süreçlerin tamamlanmadığını belirtti; konuşmaların uzamaması gerektiğini ifade etti.

Kuzey İrlanda ve Kolombiya’dan örnekler 1981’de bağımsız bir milletvekili olarak İngiltere Parlamentosu’na giren Bobby Sands’in açlık greviyle hayatını kaybetmesi sonrasında Sinn Fein gibi siyasi bir yapının oluşması üzerinden, IRA ile barış sürecine süreçsel bir katılım sağlandı. Partinin lideri Gerry Adams’ın 1983’te parlamentoya girmesi ve 1998’deki Kuzey İrlanda Anlaşması’yla silahlı militanların tasfiye süreçleri, siyasi arenaya entegrasyonu hızlandırdı. İngiltere Başbakanı Tony Blair’ın Adams ile görüşmesi bu süreci destekledi. Kolombiya’da ise FARC’ın silahlı mücadeleyi sonlandırması ve 2017’de oluşan siyasi yapı, barış sürecinin ardından “Halkın Alternatif Devrimci Gücü” adıyla bir parti kuruldu. Liderler arasında yer alan Timochenko olarak bilinen Rodrigo Londono Echeverri, barış sürecinde kilit rol oynadı.

İmralı Heyeti ise Öcalan’a yapılan ziyaretlerde, Terörsüz Türkiye süreci ve TBMM Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun çalışmaları hakkında bilgi paylaşımında bulundu. Dokuzuncu kez İmralı’ya yapılan bu görüşmenin yaklaşık 3.5 saat sürdüğü ifade ediliyor.